Լարված իրավիճակ՝ «Գլենդել հիլզ»-ում․ 14 հարկանի 2 շենքեր հոսանքազրկվել են Աննա Հակոբյանն այցելել է Վենետիկի Սուրբ Ղազար կղզի (տեսանյութ) Այս տարի մեր քաղաքացիները Սևանա լճից կամովին են դուրս բերում իրենց որսագործիքները. նախարար Միգրանտների վերաբերյալ նոր օրինագիծ է ներկայացվել ՌԴ Պետդումա Ինչից է սկսվել Զորավար Անդրանիկի Բ2 հասցեում տեղի ունեցած ծեծկռտուքը․ պատճառը հայտնի է (տեսանյութ) Լեհաստանի նախագահը հանդիպումներ կունենա Նիկոլ Փաշինյանի և Ալեն Սիմոնյանի հետ Արագածի տարածաշրջանում ձյուն է տեղում, իսկ Վայքի, Սիսիանի, Սպիտակի և Գուգարքի տարածաշրջաններում՝ ձնախառն անձրև Հայաստանը միշտ էլ եղել է, իսկ որտե՞ղ էր Ադրբեջանը (տեսանյութ) Ծեծկռտուք՝ Սերբիայի խորհրդարանում (տեսանյութ) Էրդողանը հանդիպել է ՆԱՏՕ-ի գլխավոր քարտուղարի հետ․ ինչ են քննարկել Շնորհավորում եմ Մակա Բոչորիշվիլիին Վրաստանի ԱԳ նախարար նշանակվելու կապակցությամբ. Միրզոյան Եվրոպայում ռեկորդային շոգեր են 

Ո՞ւր է տանում պետական պարտքի կշռաքարերի ավելացումը. «Փաստ»

Հասարակություն

«Փաստ» օրաթերթը գրում է.

2018 թվականի իշխանափոխությունից հետո Հայաստանի պետական պարտքը սրընթաց աճում է։ Այս տարվա փետրվարի դրությամբ այն արդեն հատել էր 12 միլիարդ դոլարի սահմանը, ու, մասնագետների համոզմամբ, նման տեմպերով հեռու չէ այն օրը, երբ կանցնի նաև 13 մլրդ դոլարի սահմանագիծը։ Միայն անցյալ տարվա ընթացքում Հայաստանի պետական պարտքն աճել է 1 միլիարդ 208 միլիոն դոլարով ու տարեվերջին արդեն կազմում էր 11 միլիարդ 845 միլիոն դոլար։ Այնինչ, Նիկոլ Փաշինյանի իշխանության գալու ժամանակ պարտքի ցուցանիշը կազմում էր ընդամենը 6,7 միլիարդ դոլար։ Ստացվում է, որ տարեկան՝ մի փոքր ավելի-մի փոքր պակաս, Հայաստանի պետական պարտքը մոտ 1 մլրդ դոլարով աճում է։ Պատահական չէ նաև, որ տարբեր վերլուծություններում, այդ թվում՝ միջազգային, ուշադրություն է դարձվում այն հանգամանքի վրա, որ տարածաշրջանում ամենամեծ պարտքի բեռն ունի Հայաստանը։

Տարածաշրջանի երկրների պետական պարտքը ՀՆԱ-ի հետ հարաբերակցությամբ բավական ցածր դիրքերում է, իսկ Հայաստանի պետական պարտքը վաղուց հատել է ՀՆԱ-ի 50 տոկոսի սահմանագիծը։ Ընդ որում, պետք է նկատի ունենալ, որ Հայաստանի պետական պարտքն ավելի արագ է աճում, քան տնտեսությունը։ Իսկ այսպիսի իրողությանը պետք է շատ լուրջ մոտենալ։ Սակայն Փաշինյանն ընթացքում փորձում է տարբեր հիմնավորումներ բերել, որ պետական պարտքի սրընթաց աճը լիովին բնականոն երևույթ է։ Այդ շրջանակներում էլ նա հայտարարում էր, որ պետք չէ վախենալ պետական պարտքի ավելացումից, քանի որ երկրներ կան, ընդ որում` զարգացած երկրներ, որոնք իրենց ՀՆԱ-ի 200 %-ի չափով պետական պարտք ունեն։ Բայց Հայաստանն իր ունեցած տնտեսական հնարավորություններով չի էլ կարող ոտք մեկնել զարգացած երկրների հետ։ Մյուս կողմից էլ՝ անգամ զարգացած տնտեսություն ունեցող երկրները սկսել են բավական լուրջ մոտենալ պարտքային բեռի ավելացման խնդրին։

Պետական պարտքի թեման լուրջ խնդիր է դարձել նույնիսկ ծավալային առումով աշխարհի ամենամեծ տնտեսությունն ունեցող ԱՄՆ-ի համար՝ հատելով 31 տրիլիոն դոլարի սահմանագիծը։ Այդ է պատճառը, որ դիտարկվում է անգամ դեֆոլտի հեռանկարը, եթե պետական պարտքն առաջանցիկ տեմպերով շարունակի աճել։ Այս հարցը դարձել է ներքաղաքական քննարկումների օրակարգի կարևոր բաղկացուցիչ մաս, ու փորձ է կատարվում հատուկ գործիքներ ներդնել պարտքի ավելացման տեմպերը զսպելու համար։ Իսկ Հայաստանը մեկը մյուսի հետևից նոր ֆինանսական պարտավորություններ է ստանձնում, պետական պարտքի ավելացումը զսպող որևէ հանգամանք չկա։ Ավելին՝ Փաշինյանը փորձում է այս իրողությունն այն դիտանկյունից ներկայացնել, որ պետական պարտքի ավելացման գործելակերպը լիովին ընդունելի երևույթ դառնա հանրության համար։ Դրա համար էլ նա մեկ տարի առաջ հայտարարում էր, թե «պետական պարտքն ավելացել է, բայց ընտանիքում էլ, երբ սկսում են բարեկեցիկ ապրել, պարտքն ավելանում է»։ Նման համեմատությունն ինքնին առնվազն անլուրջ է:

Խնդիրն այլ է, եթե բարեկեցիկ ընտանիքը վարկային պարտավորությունների տակ է մտնում իր բիզնես գործունեությունն ընդլայնելու համար։ Իսկ եթե ընտանիքն անընդհատ պարտք է վերցնում սոցիալական խնդիրներ լուծելու համար, այստեղ բարեկեցության մասին խոսել պարզապես անհնար է: ՀՀ տնտեսությունը կարելի է համեմատել ոչ թե բարեկեցիկ ընտանիքի, այլ հենց նշյալ պատճառներով պարտքերի տակ խրված ընտանիքի։ Հարցն այն է, որ այս իշխանությունների պարագայում պետական պարտքի ավելացումը միտված է ոչ թե տնտեսության զարգացմանը և հավել յալ արդյունքի ստեղծմանը, այլ սոցիալական ծախսերի հատվածում առկա բացերի փակմանը։ Բացի այդ, վերցված միջոցները արդյունավետ չեն ծախսվում ու պետբյուջե հավաքագրված ֆինանսների հետ մեկտեղ շռայլվում են։ Իշխանության շրջանակում չկա տնտեսության և բիզնեսի զարգացմանը միտված օրակարգ։

Արտաքին հանգամանքները բարենպաստ կլինեն ու Հայաստանին վարկեր կտրամադրվեն, տնտեսությունը աճ կարձանագրի, իսկ երբ արտաքին պայմանները բարենպաստ չեն լինի, ՀՀ տնտեսությունն անկում կապրի։ Պարտքի հաշվին կատարված ծախսերն էլ հիմնականում ներկայացվում են որպես տնտեսական աճ։ Իշխանության գալու ճանապարհին 2018 թվականի մայիսի 1-ին Փաշինյանը ԱԺ-ում հայտարարում էր. «2017-ին 800 մլն դոլար պարտք ենք վերցրել, 700 մլն դոլարով աճեցրել ենք մեր ՀՆԱ-ն... Պատկերացնու՞մ եք, մեր վերցրած պարտքն ավելին է, քան մեր ստեղծած արդյունքը։ Հետևաբար, տնտեսական աճը ոչ թե տնտեսական աճ է, այլ վիճակագրական մանիպուլ յացիաների արդյունք»։ Հիմա ստացվում է, որ Փաշինյանը կատարում է այն, ինչին ընդդիմանում էր: Ներողություն, ոչ թե կատարում է, այլ «գերակատարում» է՝ միևնույն ժամանակ հիմա նշելով, թե պարտք վերցնելը վատ բան չէ: Դե բոլոր քպականների համար երևի դա սովորական բան է: Նրանք մինչև իշխանության գալը միշտ էլ կա՛մ պարտքով են ապրել, կա՛մ ուրիշների հաշվին...

ԱՐԹՈՒՐ ԿԱՐԱՊԵՏՅԱՆ

Հետևե՛ք -ին Youtube-ում`
Լարված իրավիճակ՝ «Գլենդել հիլզ»-ում․ 14 հարկանի 2 շենքեր հոսանքազրկվել են Վիկտորյա Բեքհեմը խոստովանել է, որ միայն խորոված ձուկ և շոգեխաշած բանջարեղեն է ուտումԱննա Հակոբյանն այցելել է Վենետիկի Սուրբ Ղազար կղզի (տեսանյութ)Այս տարի մեր քաղաքացիները Սևանա լճից կամովին են դուրս բերում իրենց որսագործիքները. նախարարՄիգրանտների վերաբերյալ նոր օրինագիծ է ներկայացվել ՌԴ ՊետդումաԻնչից է սկսվել Զորավար Անդրանիկի Բ2 հասցեում տեղի ունեցած ծեծկռտուքը․ պատճառը հայտնի է (տեսանյութ)Լեհաստանի նախագահը հանդիպումներ կունենա Նիկոլ Փաշինյանի և Ալեն Սիմոնյանի հետԱրագածի տարածաշրջանում ձյուն է տեղում, իսկ Վայքի, Սիսիանի, Սպիտակի և Գուգարքի տարածաշրջաններում՝ ձնախառն անձրև Ինքնաթիռում 73-ամյա ուղևորը թռիչքի ժամանակ ոտնձգություններ է կատարել չորս կնոջ նկատմամբՀայաստանը միշտ էլ եղել է, իսկ որտե՞ղ էր Ադրբեջանը (տեսանյութ)Ծեծկռտուք՝ Սերբիայի խորհրդարանում (տեսանյութ)Էրդողանը հանդիպել է ՆԱՏՕ-ի գլխավոր քարտուղարի հետ․ ինչ են քննարկելՔիմ Քարդաշյանը ծաղրի է ենթարկվել համացանցում վատ ֆոտոշոփի համար (լուսանկարներ)Շնորհավորում եմ Մակա Բոչորիշվիլիին Վրաստանի ԱԳ նախարար նշանակվելու կապակցությամբ. ՄիրզոյանԵվրոպայում ռեկորդային շոգեր ենՀրդեհ Կոթի գյուղում Կարեն Անդրեասյանը ոտնահարել է դատավորների անկախությունը և խաթարել դատական իշխանության ինստիտուցիոնալ հիմքերը․ ՀՀ դատավորների միությունԱդրբեջանում ռազմական փորձագետ է ձերբակալվել՝ ադրբեջանական դիրքերը նկարահանելու համար Թմրամիջոց պահելու և օգտագործելու կասկածանքով բերման են ենթարկել ՔՊ երիտթևի անդամ, ՇՄ նախարարության աշխատակցին «Դեմոկրատական այլընտրանք»-ը մասնակցելու է Գյումրու ընտրություններին. Սուրենյանց Բռնության կանխարգելումը առաջնահերթություններից է. ՆԳ նախարարությունը միանում է արշավին Քննարկվել են ՏԿԵՆ-ի և Եվրոպական ներդրումային բանկի հետ իրականացվող ծրագրերի ընթացքըԹմրավաճառը պատահաբար հերոինի գովազդ է ուղարկել ոստիկանին և հայտնվել բանտումԱլեն Սիմոնյանը շատ է հարգում իմ կարծիքը․ Հովիկ Աղազարյան Փաշինյանի գլխավորությամբ քննարկվել է 2024 թ. 9 ամսվա պետական բյուջեի կատարման վերաբերյալ հաշվետվությունը «Կուտակային կենսաթոշակների մասին» օրենքում փոփոխություններ են նախատեսվում Մերձավան բնակավայրի վարչական ղեկավարն ազատ է արձակվել Գիշերային ակումբում հաճախորդի ու անվտանգության աշխատակիցների միջև ծեծկռտուք է տեղի ունեցել. կա տուժածԼեհաստանի նախագահ Անջեյ Դուդան ժամանել է Հայաստան Գոռ Վարդանյանի՝ «Կայսրության թևեր» ֆիլմի առնչությամբ ԿԳՄՍ նախարարությունը դիմել է ՀՀ գլխավոր դատախազություն Սյունիքի մարզի բարձրադիր գոտիներում մառախուղ է Եգիպտոսի ափերի մոտ խորտակված նավի վրա Հայաստանի քաղաքացիներ չեն եղել. ՀՀ ԱԳՆ խոսնակԿացնահարություն Արագածոտնում Ուժի մեջ են մտել անհատական շարժունակության միջոցներով երթևեկության կանոններըՀովիկ Աղազարյանը հետաձգել է մանդատը վայր դնելու որոշումը Ինչու է իջեցվել կառավարության շենքի վրա տեղադրված ՀՀ դրոշը․ պարզաբանում (տեսանյութ)Ադրբեջանում հայտնել են՝ ինչու են փակ պահում երկրի ցամաքային սահմաններըՀովիկ Աղազարյանը հանդիպել է ԱԺ նախագահի հետ Ապօրինի ծագում ունեցող գույքի բռնագանձման գործերով վերադարձվել է 4 միլիարդ դրամի գույք Կառավարության որոշումը լուրջ խնդիրներ է ստեղծելու Արցախից բռնի տեղահանվածների համար (տեսանյութ) Զոհված զինծառայողների ծնողները պետական աջակցությամբ փոխնակ մոր ծառայությունից կկարողանան օգտվել երկու անգամ Հայկ Սարգսյանը, Հայկ Մամիջանյանն ու Տարոն Մարգարյանը կգործուղվեն Մոսկվա Եղվարդցին դանակով հարվածել է բաժակակցին․ մանրամասներ 55-ամյա Ջեննիֆեր Լոպեսն ուլտրակարճ կիսաշրջազգեստով (լուսանկարներ) Ամեն օր այս իշխանությունը մեր զուտ պետական պարտքը ավելացնում է շուրջ 2.5 միլիոն ԱՄՆ դոլարով. Հովհաննես Ավետիսյան Կառավարությունը մարզային ենթակառուցվածքներում անհասկանալի և անտրամաբանական փոփոխություններ է իրականացնում. Անուշ Պողոսյան (տեսանյութ)Նեթանյահուին պետք է մահապատժի դատապարտել. Խամենեի Գազ չի լինիԿիրանցի նորակառույց դպրոցում ջեռուցման համակարգը չի գործում, աշակերտները մրսում են. Ոսկան Սարգսյան Ճամբարակում, Սպիտակի ոլորաններում ձյուն է
Ամենադիտված