Սորոսը՝ Ուկրաինայում, Վրաստանում և Հայաստանում. դեմքեր և թվեր

Վերլուծական 22 Հուլիս, 2020 20:01

Սորոսը՝ Ուկրաինայում, Վրաստանում և Հայաստանում. դեմքեր և թվեր

2016 թվականին DCleaks կազմակերպության հաքերներին հաջողվել էր «կոտրել» Սորոսի հիմնադրամի մի շարք կառույցների էլեկտրոնային փոստերը, հասանելի են դառնում 300–ից ավել գաղտնի տեղեկություն պարունակող ֆայլեր, ինչից հետո էլ բացահայտվում է այս բարերարի հետքը մի շարք հեղափոխություններում։ Գաղտնազերծված փաստաթղթերը վկայում են, որ Սորոսի հիմնադրամը ֆինանսավորել է ոչ միայն Վրաստանի «վարդերի» հեղափոխությունը և Ուկրաինայի Մայդանը, այլ նաև միջամտել է Հին աշխարհի գրեթե բոլոր երկրներում անցկացված ընտրություններին։ 2018 թվականին Հայաստանում տեղի ունեցավ Թավշյա հեղափոխություն, որում մեծ թվով փորձագետներ նույնպես տեսնում են Սորոսի հետքը: Այս առումով ուշագրավ է համեմատել Սորոսի ֆոնդի ներկայացվածության և աջակցության մակարդակը հետխորհրդային երեք երկներում՝ Ուկրաինայում, Վրաստանում և Հայաստանում:

2013-ից 2019 թվականների ընթացքում Սորոսի հիմնադրամը Ուկրաինային է հատկացրել ավելի քան 800 միլիոն դոլարի դրամաշնորհ: Ֆինանսավորվող պրոյեկտների հիմնական հատվածը կրթական և առողջապահական ոլորտներից էր: Օրինակ՝ ֆոնդի կողմից է ֆինանսավորվել Կիևի Տնտեսագիտության դպրոցը: Բացի «Բաց հասարակության հիմնադրամից», Ուկրայանում գումարներ է ծախսել Սորոսի մեկ այլ ֆոնդ ևս՝ «Վերածնունդը»: Միայն 2015 թվականի ընթացքում այս հիմնադրամի կողմից Ուկրաինային է հատկացվել 200 միլիոն գրիվնա: Հիմնական գումարը ուղղվել է Ուկրաինական ճգնաժամային մեդիա կենտրոնին, ասել է թե՝ քարոզչական հարթակի ֆինանսավորմանը: Դրամաշնորհների հաջորդ չափաբաժինը՝ 5,4 միլիոն գրիվնա, ստացել են լրագրողները, մասնավորապես՝ texty.org.ua կայքը և վերջինիս ղեկավար Ռոման Կուլչինսկին: Նույնքան գումար էլ ստացել է «Դիքսի Գրուպ անալիտիկ» կենտրոնը: 4 միլիոն գրիվնա է ստացել Համաշխարհային քաղաքականության ինստիտուտը, այս կազմակերպությունը ուսումնասիրություններ է կատարում Ուկրաինա–ԵՄ-ՆԱՏՕ թեմաներով: Առողջապահության ոլորտում 1,8 միլիոն գրիվնա է ստացել «Ուկրաինայի Պացիենտներ» բարեգործական կազմակերպությունը: Մեդիա Ռեֆորմների կենտրոնը Սորոսին պատկանող հիմնադրամներից ստացել է ավելի քան 3.5 միլիոն գրիվնա՝ իր «StopFake» պրոյեկտի համար, որը հիմնականում զբաղվում է ռուսական մեդիայի տեղեկատվությունը հերքելով:

Վրաստանը 2008 թվականից մինչ օրս ստացել է ավելի քան 100 միլիոն դոլարի դրամաշնորհ: 2004 թվականին՝ Վրաստանի նոր, հեղափոխական կառավարությանը Սորոսը տրամադրել էր ընդամենը 5 միլիոն դոլար: Որ ոլորտներին է հիմնականում ուղղված Վրաստանում Սորոսի հիմնադրամի աջակցությունը. գումարի առյուծի բաժինը ուղղվել է առողջապահության, իրավական համակարգի բարեփոխումների, Վրաստանի եվրոպական ինտեգրացիայի ծրագրերի ֆինանսավորմանը: 2017 թվականին վրացական «Netgazeti» թերթը ստացել է 140 հազար դոլար, «Liberali» թերթը՝ 93 հազար դոլար:

2018 թվականի վերջին հիբրիդային պատերազմներին նվիրված դասագրքի ստեղծման համար Սորոսի հիմնադրամը հատկացրել էր 49 հազար դոլար: 2018-2019 թվականներին 100 հազար դոլար է հատկացվել տեղական ինքնակառավարման մարմիններում թվով երկու նախագծերի իրականացման համար: 46 հազար դոլար հատկացվել է «Հակալիբերալ պոպուլիզմը և Վրաստանում ռուսական ազդեցության վտանգները» ծրագրի իրականացմանը: 2020 թվականին 43 հազար դոլար է հատկացվել ընտրություններում մոնիտորինգային խմբերի աշխատանքի կազմակերպման նպատակով: 2020 թվականին դատական համակարգի բարեփոխումների համար արդեն իսկ հատկացվել է 40 հազար դոլար:

Հայաստանում 1997-ից ի վեր, երբ երկրում հաստատվեց Սորոսի գրասենյակը՝ «Բաց հասարակության հիմնադրամները», հայկական տասնյակ լրատվամիջոցներ ու հասարակական կազմակերպություններ ստացել են ավելի քան 53 միլիոն դոլարի դրամաշնորհ: 2018 թվականին տեղի ունեցած հեղափոխությունից հետո, որը, ի դեպ, նույնպես կապում են Սորոսի հետ, Հայաստանի հասարակական սեկտորը ստացել է շուրջ 1 միլիոն դոլարի դրամաշնորհ:

Դիցուք՝ «Փաստերի ստուգման հարթակ» ԶԼՄ-ն ամբողջությամբ գործում է «Բաց հասարակություն հիմնադրամի» դրամաշնորհների հաշվին: Այս ծրագրի համար կազմակերպությունը հիմնադրամից ստացել է դրամաշնորհներ 2017 թվականին՝ 35 000 դոլար, 2018-ի հունվարին՝ 80 000 դոլար, նույն տարվա հունիսին՝ 91 000 դոլար, իսկ հոկտեմբերին՝ 67 500 դոլար: Լրագրողների միջազգային հովանոցային ցանց (Umbrella, Journalists International Network) ոչ կառավարական կազմակերպություն։ Նախագծի շրջանակներում ստեղծվել է MediaLab կայքը, որը հրապարակում է ծաղրանկարներ, որոնք վերաբերում են ընթացիկ հանապազօրյա քաղաքական, տնտեսական և սոցիալական խնդիրներին Հայաստանում։ Գումարը՝ 157 հազար դոլար։ «Հետաքննող լրագրողներ» հասարակական կազմակերպություն (հրատարակում է Hetq ինտերնետ-թերթը)։ Անցկացնում է լրագրողական հետաքննություններ, որոնք երկրում աջակցում են հակակոռուպցիոն պայքարին։ Նպատակը՝ ապահովել հանրային վերահսկողություն պետական միջոցների կառավարման հանդեպ։ Գումարը՝ 210 հազար դոլար։ Հայաստանի Հելսինկյան կոմիտե։ Զբաղվում է վերահսկելով պետության կողմից մարդու իրավունքների պաշտպանության գծով միջազգային պարտականությունների կատարումը։ Կոմիտեի նպատակներից են նաև դեմոկրատիայի զարգացումը, քաղաքացիների իրավունքների պաշտպանությունը ոստիկանությունում, քրեակատարողական հիմնարկներում, զինված ուժերում։ Գումարը՝ 104,8 հազար դոլար։