Նախկին գործարար պաշտոնյաների բիզնեսները՝ մինչ հեղափոխությունը և այսօր. Լևոն Ալթունյան
ՎերլուծականԹեև ՀՀ իշխանությունները պարբերաբար մեղադրում են իրենց նախորդներին կոռուպցիայի, թալանի և մնացյալ՝ հնարավոր և անհնարին մեղքերի մեջ, դա, այնուամենայնիվ, չի խանգարում կառավարությանը միլիոնների հասնող հարկային արտոնություններ տրամադրել նախկին պաշտոնյաների հետ փոխկապակցված ընկերություններին։ Հեղափոխությունից ուղիղ չորս տարի անց հետ հայացք գցելով այն արտոնություններին, որոնք այս տարիների ընթացքում բաժանել է Փաշինյանի կառավարությունը` պարզ է դառնում մի օրինաչափություն` դրանցից ամենախոշորները բաժին են հասել հենց նախկին պաշտոնյաների հետ փոխկապակցված ընկերություններին։
Դիցուք՝ Հայաստանում ապահովագրության ոլորտը եղել և մնում է թերևս ամենաեկամտաբերներից մեկը, հիմնական խաղացողներն էլ շուկայում շարունակում են մնալ նույնը: Ընդ որում, թեև ապահովագրական ընկերությունների մեծ մասը պատկանում են նախկին բարձրաստիճան պաշտոնյաներին, նոր իշխանություններին դա որևէ կերպ չի խոչընդոտում՝ վերջիններիս հետ ակտիվորեն համագործակցել և նույնիսկ առաջ մղել դրանցից մի քանիսի բիզնեսը: Օրինակ՝ ապահովագրական ընկերություններից «Ինգո Արմենիա»-ն մշտապես կապվել է առողջապահության նախկին նախարար Լևոն Ալթունյանի հետ, նրան է պատկանել և պատկանում այս ընկերության բաժնետոմսերի 25 տոկոսը:
Բնապահպանության նախարարությունը գնումը կատարել է «Ինգո Արմենիա»-ից՝ վճարելով 839,000 ՀՀ դրամ։
ԱԱԾ-ն շարժիչներով փոխադրամիջոցների ապահովագրման ծառայություններ է գնել«Ինգո Արմենիա»-ից՝ վճարելով 18,836,000 ՀՀ դրամ:
ՀՀ սահմանադրական դատարանը մեկ անձից գնման ընթացակարգով մեքենաների ապահովագրության ծառայություններ է ձեռք բերել վերը նշված ՍՊԸ-ից՝ վճարելով 580 հազար դրամ:
Լոռու մարզպետարանը կրկին մեկ անձից գնման ընթացակարգով 684 հազար դրամի ապահովագրական ծառայություններ է ձեռք բերել Ալթունյանի ընկերությունից։
Ամենաուշագրավը թերևս այն է, որ առողջապահության նախարարությունն է նախորդ տարի «Ինգո Արմենիա»-ից պետական հիմնարկների և կազմակերպությունների աշխատողների բժշկական օգնության և սպասարկման ծառայություններ ձեռք բերել՝ վճարելով 1 140 212 831 դրամ։
Միայն այս տարվա սկզբից «Ինգո Արմենիա»-ի հետ պետական մարմինները 8 պայմանագիր են կնքել, ընդհանուր արժեքը՝ 5 մլն 246 հազար դրամ։ 2016-2018 թվականների ընթացքում տվյալ ընկերությունը մեկ անձից գնման ընթացակարգով պայմանագրեր է կնքել պետական մարմինների հետ՝ ընդհանուր առմամբ 114 միլիոն դրամի չափով:
ՀՀ Առողջապահության նախկին նախարար Լեւոն Ալթունյանին է պատկանում նաև «Վարդանանց» բժշկական կենտրոնը, որը հեղափոխությունից անմիջապես հետո հայտնվել էր ոլորտի պատասխանատուների ուշադրության կենտրոնում։ Առողջապահության նախկին նախարար Արսեն Թորոսյանն ու Պետական վերահսկողական ծառայության ղեկավար Դավիթ Սանասարյանը ստուգումներ էին իրականացնել ԲԿ-ում։ Խնդիրն այն է, որ Ալթունյանը նախարար աշխատած տարիներին պետպատվերի իրականացման գործընթացը հիմնականում ուղղել է իրեն պատկանող ԲԿ-ին։ Այլ կերպ ասած՝ պետությունը նախարարությանը գումար է հատկացրել, որոնք Ալթունյանը «օրենքի շրջանակներում» ուղղել է իրեն պատկանող բուժհաստատությանը։ Սակայն, ուսումնասիրությունները ոչինչ, իհարկե, վեր չհանեցին, իսկ արդեն 2020 թվականին նախարարությունը ԲԿ-ից մեկ անձից գնման ընթացակարգով 68 միլիոն դրամի հիվանդանոցային ծառայություն էր ձեռք բերում:
Նախորդ տարի ևս առողջապահության նախարարությունը՝ առանց մրցույթի, մեկ անձից գնման ընթացակարգով, շուրջ 170 միլիոն դրամի ամբուլատոր-բժշկական ծառայությունների գնման պայմանագիր է կնքել Վարդանանց ԲԿ-ի հետ։
Իսկ ինչ իրավիճակ էր այն ժամանակ, երբ նախարարության ղեկին էր ինքը՝ Ալթունյանը: 2016-ին աղկմոտ սկանդալ էր ծագել՝ կապված պետպատվերների բաշխման հետ, բանն այն է, որ ամենամեծ պետպատվերը՝ 24 միլիոն դրամի չափով, նախարարը իջեցրել էր հենց իր ԲԿ-ին:
Հեղափոխությունից հետո Վարդանանց ԲԿ-ն ցուցանիշները ՝նախարարության կողմից իջեցված պետպատվերի մասով ոչնչով չեն զիջում մինչհեղափոխական շրջանի ցուցանիշներին, նույնիսկ՝ գերազանցում են: