ՔՊ-ականների հակասական հայտարարությունները. Նիկոլ Փաշինյան vs Ռուստամ Բադասյան
ՎերլուծականՀայաստանյան քաղաքական դաշտում հաճախ կարելի է հանդիպել մի իրավիճակի, երբ բարձրագույն իշխանության ներկայացուցիչների, մասնավորապես՝ վարչապետի հայտարարություններին հակասող հայտարարություններ են հնչում, իսկ հաճախ դրանք նույնիսկ հերքվում են: Ուշագրավն այն է, որ Նիկոլ Փաշինյանի հայտարարությունները կամա թե ակամա կասկածի տակ առնող պաշտոնյաները հենց իր թիմակիցներն են:
Դիցուք՝ Ազգային ժողովում՝ մշտական խորհրդարանական հանձնաժողովների համատեղ նիստում, 2023 թվականի պետական բյուջեի նախագծի քննարկման ժամանակ ՊԵԿ նախագահ Ռուստամ Բադասյանը հայտարարել էր, որ ընթացիկ տարում ՊԵԿ-ի գնահատմամբ մաքսատուրքերի շրջանակում լրացուցիչ որեւէ անոմալիաների բացակայության դեպքում պետք է ապահովվեր շուրջ 115 մլրդ դրամի մուտք: Այնուամենայնիվ, 2022 թվականին պետբյուջեն պակաս կլինի մոտ 84,8 մլրդ դրամով։ «Այս տարվա առաջին 9 ամիսներին ԱԱՀ-ի վերադարձը կազմել է մոտ 139,8 մլրդ դրամ, իսկ շահութահարկը՝ 30,8 մլրդ»,- միաժամանակ հավելել էր Բադասյանը։
Ակնհայտ է, որ ՊԵԿ նախագահը անոմալիա է անվանում Հայաստանի սահմաններին տեղի ունեցող պրոցեսները և հատկապես մի շարք ռազմավարական, այդ թվում Գորիս-Կապան ճանապարհի հանձնումը ադրբեջանական կողմին, ինչից, բնականաբար, տուժել է հայկական տնտեսությունը: Այսօր այդ հատվածում իրանցի վարորդներից մաքսեր են հավաքում արդեն ադրբեջանցիները և ոչ թե մենք:
Ուշագրավ է, որ նախորդ տարի, երբ իշխանությունները ծածուկ՝ հանրության մեջքի հետևում, հանձնում էին ռազմավարական ճանապարհը, Նիկոլ Փաշինյանը ինքնավստահ կերպով հայտարարում էր, որ այդ քյալը որևէ կերպ չի վնասի Հայաստանի տնտեսությանը, իսկ եթե լինեն բացասական հետևանքներ, ապա դրանք հնարավոր կլինի չեզոքացնել մետաղի արտահանման տուրքերի հաշվին:
Բայց արի ու տես, որ, ըստ ՊԵԿ նախագահի, ոչ միայն տնտեսությունն է հսկայական՝ 84 միլիարդ դրամի վնաս կրել, դեռ մի բան էլ ավել՝ մետաղի արտահանման տուրքից ստացված գումարը որևէ կերպ ի վիճակի չէ մինիմալիզացնել այդ վնասը: Ստացվում է, որ ՊԵԿ նախագահը կամա թե ակամա բացահայտեց Նիկոլ Փաշինյանի հրապարակավ արված կեղծիքը, իսկ նրա վարած ապաշնորհ քաղաքականության հետևանքներն էլ անվանեց ոչ ավել, ոչ պակաս՝ անոմալիա:
Կառավարության գրեթե յուրաքանչուր նիստին վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը առիթը բաց չի թողնում հպարտանալու՝ բյուջեի հավաքագրված եկամուտների կտրուկ աճով: Հավաքագրված հարկերի աճը հիմնականում ներկայացվում է այն համատեքստում, որ տնտեսությունը վերականգնվել ու լրացուցիչ հարկեր է գեներացրել: Երբ կառավարության նիստերին հայտարարվում է, որ հարկերը ավելացել են, բայց չի նշվում, որ դրա կարևոր մի մաս՝ մի քանի մլրդ դրամ դրոշմանիշային վճարի հաշվին է գոյացել, իրական պատկերը խեղաթյուրվում է: Եվ հարցը ոչ թե այդ գումարների կարևորությունն է, այլ այն, որ դրանք բյուջե չեն ուղղվում:
Բացի դա, կառավարության ղեկավարի կողմից առկա են մի շարք այլ մանիպուլյացիաներ, որոնց վրա լույս սփռեց անձամբ ՊԵԿ նախագահ Ռուստամ Բադասյանը: Նա հարցազրույցիներից մեկի ժամանակ չհերքեց, որ բյուջեի եկամուտների աճին նպաստել է նաև ռեկորդային գնաճը:
Դիցուք՝ ԱԱՀ-ի գծով աճին նպաստել է երկրում գրանցվող բարձր գնաճը։ Որքան թանկ են ապրանքները, այնքան ավելի բարձր ԱԱՀ է գանձվում դրանց գծով։ Հաշվի առնելով այն փաստը, որ այսօր բնակչության մի մասը գործազուրկ է՝ 17-18% է, և ունենք աղքատության բարձր՝ 27% մակարդակ, գնաճի ազդեցությունը շատ մեծ է լինում։ Թոշակառուները, սոցիալապես անապահով խավը գնաճը զգում են ոչ թե 7%-ով, այլ շատ ավելի բարձր։ Գնաճը գնողունակության անկում է ենթադրում, բայց երբ գները աճում են, միմիայն կարճաժամկետ հատվածում, ավելանում են հարկային եկամուտները։ Իսկ երկարաժամկետ հատվածում չեն ավելանում, որովհետև բնակչության գնողունակության անկման պատճառով մարդիկ սկսում են ավելի քիչ օգտվել տվյալ ապրանքից կամ ծառայությունից։ Կամ ձեռք են բերում փոխարինող ապրանքներ: Այսպիսով՝ չհերքելով գնաճի ազդեցության հանգամանքը, Բադասյանը, ըստ էության, բացահայտեց Նիկոլ Փաշինյանի բացահայտ մանիպուլյացիան: