Աջակցում ենք ՀՀ-ին և Ադրբեջանին՝ երկկողմ հարաբերություններում նոր էջ բացելու իրենց ձգտումներում. Տոկաև Էս մի կես ժամ ա ձեր պարտադրած թելսելով չեմ կարողանում մետրոյի ուղետոմս գնել, բա ո՞նց ա լինելու․ Ամալյա Առաքելյան Վրաստանում բերման են ենթարկել լիբերալ-ֆաշիստական գործակալական ամբողջ ցանցը․ Նարեկ Մալյան Եղիշե Կիրակոսյանը նեղացել է. ցանկանում է լքել երկիրը Պատվիրակվել ենք համամարդկային, հոգևոր արժեքներ փոխանցել․ «Շողակաթ»-ը՝ ԱԺ-ում հնչած գնահատականներին Սերժ Սարգսյանի եղբորորդին՝ Նարեկ Սարգսյանը, ազատ է արձակվել ՔԿՀ-ից ՌԴ-ի և Ադրբեջանի վարչապետները տրանսպորտային ենթակառուցվածքների համատեղ նախագծեր են քննարկել Փաշինյանին նրբորեն տեղեկացնում են , որ իր որպես վարչապետ կարգվելու գինը դեռ փակված չէ. քաղաքագետ ԱԳ նախարարը մեկնարկ է տվել Հայոց Ցեղասպանության ուրացման գործընթացին. Քոչարյան Լավ նպատակ էր․ «Զովք»–ի փոխտնօրենը՝ Աննա Հակոբյանի թանկարժեք ընթրիքին մասնակցելու մասին Սարուշենի հերոսը. Հուշամրցաշար` 44-օրյա պատերազմում անմահացած Հայկազ Մկրտչյանի հիշատակին (տեսանյութ) Ի՞նչ պիտի անենք, այսօր էլ ձյուն է գալիս ու բնակիչներից շատերի կարտոֆիլի բերքը մնացել է հողի տակ. Խաչատրյան 

Որո՞նք են Թուրքիայի աշխարհաքաղաքական հավակնությունների եզրերը․ «Փաստ»

Հասարակություն

«Փաստ» օրաթերթը գրում է.

Ներկայիս աշխարհաքաղաքական զարգացումներն ընթանում են ուժային կենտրոնների միջև սուր մրցակցության և շահերի բախումների պայմաններում։ Իսկ ամենից լարված իրավիճակը Արևմուտք-Ռուսաստան հարաբերություններում է, որն էլ իր հերթին դրսևորվում է Ուկրաինայում ընթացող պատերազմի տեսքով։ Սակայն կան միջազգային դերակատարներ, որոնք փորձում են օգտվել այս լարվածությունից՝ իրենց ծրագրերն առաջ տանելու նպատակով։ Օրինակ՝ Թուրքիան, լինելով արևմտյան ռազմաքաղաքական դաշինքի անդամ, ակտիվորեն համագործակցում է Ռուսաստանի հետ։ Ավելին, Մոսկվայի հետ համագործակցությունը Անկարայի համար դարձել է հատուկ շանտաժի գործիք Արևմուտքից զիջումներ պոկելու համար։

ԱՄՆ-ի կողմից F-35-ների ծրագրից դուրս գալուց հետո Թուրքիան որոշեց Ռուսաստանից գնել Ս-400 հակահրթիռային պաշտպանության համակարգեր՝ արդյունքում հայտնվելով արևմտյան պատժամիջոցների տակ։ Եթե, օրինակ՝ Գերմանիան, ունենալով ավելի հզոր տնտեսություն, հիմնականում շարժվում է ԱՄՆ-ի գլխավորությամբ Արևմուտքի կողմից առաջ քաշվող քաղաքականությանը համապատասխան, ապա Թուրքիան իրեն չի նույնացնում Արևմուտքի հետ, բայց դրա հետ մեկտեղ օգտվում է Արևմուտքի ընձեռած հնարավորություններից ու մի ձեռքով էլ առաջ է տանում Թուրքիայի՝ ԵՄ անդամակցության հեռանկարը։ Մյուս կողմից էլ՝ Թուրքիան ակտիվորեն համագործակցում է Ուկրաինայի հետ՝ ճանաչելով այդ երկրի տարածքային ամբողջականությունը և զենք մատակարարում ընդդեմ Ռուսաստանի։

Բայց Թուրքիայի արտաքին քաղաքական նախաձեռնողականության հիմնական ուղղությունը կապված է Արևելքի հետ։ Ըստ այդմ, վերակենդանանում են հավակնոտ նպատակներ ընդգրկող թուրքական այնպիսի ծրագրեր, ինչպիսիք են նեոօսմանիզմը, պանիսլամիզմը և պանթուրքիզմը։ Եթե հանրապետության հիմնադրումից հետո Աթաթուրքը Թուրքիայի հզորությունը տեսնում էր Թուրքիայի ներփակ զարգացման մեջ, ապա Էրդողանը թուրքական պետության հզորությունը տեսնում է արտաքին աշխարհում նրա ազդեցության ընդլայնման մեջ։ Ըստ այդմ, փորձ է կատարվում վերականգնել Օսմանյան կայսրության նախկին փառքը, երբ թուրքական պետությունը խոշոր դերակատար էր միջազգային հարթակում։

Դրա համար էլ թուրքական բարձրաստիճան պաշտոնյաների համար հատուկ հպարտության առարկա է դարձել այն, որ Թուրքիայի ռազմական ներկայությունն այնպիսի աշխարհագրական տարածք է ընդգրկում, ինչպես Լիբիան, Սոմալին ու Ադրբեջանը։ Միաժամանակ թուրքական պաշտոնական քարոզչամեքենան իդեալականացնում է օսմանյան անցյալը, ներկայացնում այնպիսի գույներով, թե ինչքան հզոր ու կենսունակ էր Օսմանյան կայսրությունը։ Մյուս կողմից էլ՝ առաջ է քաշվում պանիսլամիզմի գաղափարախոսությունը, երբ Թուրքիան իրեն պատկերացնում է մահմեդականների իրավունքների հիմնական պաշտպանը և իսլամական աշխարհը միավորող ուժային կենտրոնը։ Դրանով է պայմանավորված, որ Էրդողանը հենվում է Թուրքիայի՝ խիստ կրոնական հայացքներ ունեցող հատվածի վրա ու անընդհատ խոսում է իսլամաֆոբիայի երևույթի, Եվրոպայում մահմեդականների իրավունքների ոտնահարման մասին։

Մի շարք մահմեդական երկրներում նույնիսկ նշում են Էրդողանի հաղթանակը նախագահական ընտրություններում։ Բայց մյուս կողմից էլ՝ Թուրքիայի՝ իսլամական աշխարհում լիդեր դառնալու ձգտումը բախվում է այլ մահմեդական պետությունների, մասնավորապես Իրանի ու Սաուդյան Արաբիայի դիմադրությանը, որոնք նույնպիսի ձգտումներ ունեն։ Բայց թուրքական վերնախավի ամենամեծ հավակնությունները կապված են պանթուրքական ծրագրերի հետ, որով նախատեսվում է թյուրքալեզու պետություններին միավորել Թուրքիայի հովանու ներքո, ապա կառուցել, այսպես կոչված, «Մեծ Թուրան» անվանումով պետությունը կամ ինտեգրացիոն միավորումը։ Մի քանի տարի առաջ «Ազգայնական շարժում» կուսակցության առաջնորդ Դևլեթ Բահչելին հրապարակել էր «Թուրքական աշխարհի քարտեզը» ու այն նվիրել Էրդողանին։ Եվ ուշագրավ է, որ քարտեզում ոչ միայն հետխորհրդային տարածքի մի շարք երկրներ են ընդգրկված, այլև տարածքներ բուն Ռուսաստանից։ Պատահական չէ, որ Թուրքիան քայլ առ քայլ գնում է իր պանթուրքական ծրագրերի իրականացման ուղղությամբ։

Ներկա փուլում Արցախի թեման ռազմական ճանապարհով փակված է, հաջորդ քայլն, այսպես կոչված, «Զանգեզուրի միջանցքն» է։ Իսկ Ադրբեջանի հետ անմիջական կապ հաստատելուց հետո արդեն Թուրքիան կարող է ներթափանցել Միջին Ասիա ու Հյուսիսային Կովկաս, որտեղ առանց այն էլ իսլամական արմատականության աճ է նկատվում։ Ու երկրորդ կարծիք չի կարող լինել այն հարցում, որ ինչ-որ մի պահից բնական է, որ պանթուրքական ծրագրերի իրականացումը անմիջականորեն բախվելու է Ռուսաստանի կենսական շահերի հետ։ Եթե այսօր Ռուսաստանն ու Թուրքիան կարողանում են համագործակցության որոշակի եզրեր գտնել, ապա Հարավային Կովկասում ու Միջին Ասիայում թուրքական ազդեցության ընդլայնմանը զուգահեռ ջրի երես դուրս կգան ռուս-թուրքական հակասությունները։ Բայց ամբողջ հարցն այն է, թե Ռուսաստանը որքան թույլ կտա Թուրքիային ընդլայնվել նշված տարածքներում, քանի որ ինչքան Անկարան ոտքն ամրացնի հետխորհրդային տարածքում, այնքան դժվար է լինելու նրան այդտեղից դուրս հանելը։

ԱՐԹՈՒՐ ԿԱՐԱՊԵՏՅԱՆ

Հետևե՛ք -ին Youtube-ում`
Աջակցում ենք ՀՀ-ին և Ադրբեջանին՝ երկկողմ հարաբերություններում նոր էջ բացելու իրենց ձգտումներում. ՏոկաևԲռնապետական իշխանությունները մեծ եռանդով շարունակում են մեր կրթական համակարգի կուսակցականացում. Մհեր Մելքոնյան Էս մի կես ժամ ա ձեր պարտադրած թելսելով չեմ կարողանում մետրոյի ուղետոմս գնել, բա ո՞նց ա լինելու․ Ամալյա Առաքելյան Վրաստանում բերման են ենթարկել լիբերալ-ֆաշիստական գործակալական ամբողջ ցանցը․ Նարեկ ՄալյանԵղիշե Կիրակոսյանը նեղացել է. ցանկանում է լքել երկիրը Վրաստանի վարքագիծը սպասելի էր. Նիկոլից վրացիներն ինչո՞ւ պետք է ինչ-որ բան չուզեն... Գագիկ ՀամբարյանՊատվիրակվել ենք համամարդկային, հոգևոր արժեքներ փոխանցել․ «Շողակաթ»-ը՝ ԱԺ-ում հնչած գնահատականներինՈստիկանապետի նկարները կրկին հայտնվել են Երևանի փողոցներում (լուսանկարներ) Սերժ Սարգսյանի եղբորորդին՝ Նարեկ Սարգսյանը, ազատ է արձակվել ՔԿՀ-իցՌԴ-ի և Ադրբեջանի վարչապետները տրանսպորտային ենթակառուցվածքների համատեղ նախագծեր են քննարկելՓաշինյանին նրբորեն տեղեկացնում են , որ իր որպես վարչապետ կարգվելու գինը դեռ փակված չէ. քաղաքագետԱԳ նախարարը մեկնարկ է տվել Հայոց Ցեղասպանության ուրացման գործընթացին. ՔոչարյանՎերապատրաստումներ` ՄԿՈՒ հաստատության ղեկավարման իրավունք ստանալու համար. ԿԳՄՍՆ Լավ նպատակ էր․ «Զովք»–ի փոխտնօրենը՝ Աննա Հակոբյանի թանկարժեք ընթրիքին մասնակցելու մասինՍարուշենի հերոսը. Հուշամրցաշար` 44-օրյա պատերազմում անմահացած Հայկազ Մկրտչյանի հիշատակին (տեսանյութ)Ի՞նչ պիտի անենք, այսօր էլ ձյուն է գալիս ու բնակիչներից շատերի կարտոֆիլի բերքը մնացել է հողի տակ. ԽաչատրյանԻսպանիայի ընդդիմության առաջնորդը կոչ է արել արտակարգ իրավիճակ հայտարարել վատ եղանակի պատճառովԲանկերը պարտավոր են փոխանակել թղթադրամներն ու մետաղադրամները. ԿԲՍևան համայնքի պատվիրակությունն աշխատանքային այցով մեկնել է Ֆրանսիայի ՀանրապետությունՄոլդովան բարձր է գնահատում ՀՀ-ի հետ բարեկամությունը․ Սանդուն շնորհակալություն է հայտնել ՓաշինյանինԱննա Հակոբյանի հետ ընթրել է նաև Ամուլսարի հանքի տնօրենըՓեզեշքիանը մեկնում է Բաքու«ս…ր եղի ստեղից»․ ի՞նչ է տեղի ունեցել իրականում լրագրող Վահե Մակարյանի և Ալեն Սիմոնյանի միջև1-77 հեռախոսահամարը դադարում է գործել որպես թեժ գիծ. Ոստիկանություն Բռնցքամարտի Հայաստանի երիտասարդական հավաքականը նվաճած մեդալներով հայրենիք կվերադառնաա վաղը Բայդենը շնորհավորել է ՍանդուինՎրաստանի խորհրդարանի անվտանգությունն ուժեղացվել է՝ սպասվող հանրահավաքի ֆոնին Էդուարդ Սպերցյանը ճանաչվել է «Կրասնոդար»-«Օրենբուրգ» խաղի լավագույն ֆուտբոլիստԼՂ առանձին շրջաններից բռնի տեղահանվածների հիպոթեքային վարկերի մարմանը կուղղվի ավելի քան 7 մլրդ դրամԹբիլիսիում երթ է ընթանում «Նախկին «Գոյ» թատրոնի հայտարարությունը չունի որևէ իրավական հիմք»․ Սունդուկյանի անվան թատրոնԱրմեն Ղազարյանը մասնակցել է ԼՂ-ից բռնի տեղահանված հայերի աջակցման հարցերով ձևավորված հասարակական խորհրդի նիստինՄեղրաշենում 30-ամյա երիտասարդ է մահացել․ վիճաբանություն է եղել 29-ամյա համագյուղացու հետԲանկային քարտերով նույնպես հնարավոր է լինելու վճարումներ իրականացնել․ խոսել եմ ԿԲ նախագահի հետ (տեսանյութ)Ես ներողություն եմ խնդրում երևանցիներից այս դժվարությունների համար․ Ավինյան (տեսանյութ)Վրաստանում կա այդ վերաբերմունքը Լոռու մարզի պատմամշակութային որոշ հուշարձանների հանդեպ, բոլորովին նորություն չէ. քաղաքագետ Ինչո՞վ է բրենդին տարբերվում կոնյակիցՀայրապետական մաղթանք՝ Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնում Դերասան Մեթյու Մաքքոնահին դարձավ 55 տարեկանՇատ ոստիկաններ են լինելու, որ «հոկտեմբերի 27-ներ» չլինեն․ Սիմոնյան (տեսանյութ) Ի՞նչ է տեղի ունեցել իրականում Վահե Մակարյանի և Ալեն Սիմոնյանի միջև․ MediaHub ՄԱԿ-ի գլխավոր քարտուղարի անհանգստությունն ուկրաինական հակամարտության սրման վերաբերյալ ուշացած է․ ԼավրովԶախարյանը պատրաստվում է այս մրցաշրջանում առաջին անգամ խաղալ Ռեալ Սոսյեդադի կազմում Ես այդ օրվա երջանիկներից մեկն էի, որի նկատմամբ քննադատություն չի հնչել․ Սիմոնյանը՝ ՔՊ նիստի մասին (տեսանյութ) Բանկերը պարտավոր են փոխանակել թղթադրամներն ու մետաղադրամները. ԿԲ ՔՊ-ի ներսում չկա՞ն «քոչարյանական» ու «սիմոնյանական» թևեր․ հարց՝ Ալեն Սիմոնյանին (տեսանյութ) Սիմոնյանը մանրամասներ հայտնեց Փաշինյան–Ալիև կազանյան հանդիպումից (տեսանյութ) Զուրաբիշվիլին խառնակչությամբ է զբաղված․ Վահե ՍարգսյանԱռավելագույնը 10.000 դրամ. պարեկներին կաշառք են առաջարկել 2024 թվականին 61 մլրդ դրամից ավելի եկամուտներ ենք հավաքագրել. Տիգրան Ավինյան
Ամենադիտված