Կենսաբանները պարզել են, որ նախամարդու ատամները սկսել են փչանալ որսորդությունից հողագործության անցնելիս

Պադուայի համալսարանի կենսաբանները պարզել են, որ որսորդության-հավաքչության անցումը գյուղատնտեսության փոխել է բերանի խոռոչի բակտերիաների բաղադրությունը, ինչը կարող է հանգեցնել խոռոչի և լնդերի վարակի տարածմանը: Հետազոտությունը հրապարակված է Nature Communications ամսագրում։

Գիտնականները վերլուծել են մարդու ատամի 76 նմուշ: Նրանք պատկանել են մարդկանց, ովքեր ապրել են մոտավորապես նույն տեղում, բայց տարբեր ժամանակներում՝ 31 հազար տարի առաջ մինչև մ.թ.ա. 2200 թվականը: Պալեոլիթի, նեոլիթյան և պղնձի դարաշրջանն ընդգրկող այս ժամանակաշրջանում մարդիկ որսորդությունից և հավաքչությունից անցել են գյուղական ապրելակերպի:

Հեղինակները պարզել են, որ ամենատարածված 49 տեսակի բակտերիաները, որոնք պահպանվել են ատամնափառի մեջ, կտրուկ փոխվել են, երբ մարդիկ դիմել են գյուղատնտեսությանը (մոտ 6200 թ. մ.թ.ա.): Բակտերիաները, որոնցից մի քանիսը կարող են լնդերի հիվանդություն առաջացնել, միայն թույլ են եղել մարդու պալեոլիթի նմուշներում, բայց ավելի ու ավելի տարածված են դարձել նեոլիթյան ժամանակաշրջանում և հասել գագաթնակետին պղնձի դարաշրջանի նմուշների վերջում: Գիտնականները կարծում են, որ թքի մեջ սպիտակուցների և ածխաջրերի տարբեր մակարդակները, որոնք կապված են տարբեր մթերքներ ուտելու հետ, կարող են նպաստել որոշ տեսակի բակտերիաների աճին և խոչընդոտել մյուսների աճին:

Այս մանրադիտակային փոփոխությունները, ըստ երևույթին, մեծ ազդեցություն են ունեցել. պալեոլիթյան ատամի նմուշները սովորաբար ցույց են տալիս բերանի խոռոչի լավ առողջության նշաններ: Բայց նեոլիթյան և պղնձի դարաշրջանի մարդիկ արդեն ունեին բերանի խոռոչի հիվանդությունների ավելի բարձր մակարդակ, ներառյալ լնդերի վարակները և ատամների քայքայումը:

Հետազոտողները նաև սնկի սպորներ են հայտնաբերել ֆերմերների ատամնաբուժական ափսեում, ինչը ենթադրում է, որ նրանք ուտում են ֆերմենտացված սնունդ: