Հոգեբանը բացատրել է, թե ինչու են մարդիկ մղձավանջներ ունենում
Գիտություն և ՄշակույթԱմենից հաճախ մղձավանջները լինում են աչքերի արագ շարժման (REM) փուլում, երբ մարդը տեսնում է ամենաինտենսիվ երազները: Միևնույն ժամանակ, սարսափելի երազներ տեսնելու պատճառներ միշտ էլ կան։ Այսպիսով, մղձավանջների առաջացման համար սովորաբար «մեղավոր են» սթրեսն ու անհանգստությունը, որոշակի դեղամիջոցներ ընդունելը, վախեցնող նյութեր կարդալն ու դիտելը, ինչպես նաև քնի խանգարումները։ Այս մասին Газета.Ru-ին ասել է բիզնես հոգեբան Ստանիսլավ Սամբուրսկին։
Մասնագետի կարծիքով՝ մղձավանջների ամենատարածված պատճառը սթրեսն ու անհանգստությունն են։
«Հաճախ չափից ավելի սթրեսը աշխատավայրում, համալսարանում կամ դպրոցում, առաջադրանքների անվերջանալի հոսքը կամ լուրջ քննության կամ ատեստավորման նախապատրաստումը և նույնիսկ անձնական կյանքի մասին մտահոգությունները չեն կարող մարդուն հանգիստ թողնել նույնիսկ գիշերը: Այսպիսով, տագնապը բերում է մտորումների նույնիսկ քնի ժամանակ, ինչը մղձավանջներ է առաջացնում»,- բացատրել է հոգեբանը:
Նա նշել է, որ մղձավանջները հատկապես տարածված են հետտրավմատիկ սթրեսային խանգարումով (PTSD) տառապող մարդկանց մոտ, այսինքն՝ նրանք, ովքեր վերջերս զգացմունքային լուրջ տրավմա են ունեցել։
«Քնելուց առաջ սարսափ գրքեր կարդալը կամ սարսափ ֆիլմեր դիտելը նույնպես կարող է մղձավանջներ առաջացնել: Սա հատկապես վերաբերում է երեխաներին, ովքեր կարող են իրենց երազներին փոխանցել այն, ինչ տեսնում են էկրանին կամ էջերին: Այսպիսին են նաև շուտ տպավորվող մեծահասակները»,- ասել է փորձագետը:
«Սակայն միշտ չէ, որ մղձավանջները շարունակությունն են այն ամենի, ինչ մենք տեսել ենք ֆիլմերում կամ իրական կյանքում: Սարսափ երազները հաճախ կապված են կոնֆլիկտների, գաղտնի վախերի և չկատարված ցանկությունների հետ»,- ասել է Ստանիսլավ Սամբուրսկին։
Մղձավանջներից ազատվելու համար հոգեբանը խորհուրդ է տվել նախ հասկանալ դրանց պատճառներն ու ինտենսիվությունը։ Այսպիսով, ընդհանուր խորհուրդները ներառում են, օրինակ, քնի ժամանակացույցը պահպանելը և քնելուց առաջ կոֆեինից, ալկոհոլից և այլ խթանիչներից խուսափելը: Անհրաժեշտ է նաև օդափոխել ննջասենյակը, իսկ վարագույրները փակել։
«Եթե դուք մղձավանջ եք ունենում, խոսեք դրա մասին մեկի հետ, ում վստահում եք: Եթե մղձավանջը նորից ու նորից կրկնվում է, ավելի լավ է դիմել հոգեբանի։ Մասնագետը կօգնի ձեզ հասկանալ ձեր զգացմունքները և գտնել սարսափելի երազների առաջացման պատճառը»,- խորհուրդ է տվել կլինիկական հոգեբանը։
Խաղաղ քնի լավ միջոց է նաև հանգստանալը: Օրինակ՝ քնելուց առաջ յոգա, անուշաբույր յուղերով և մագնեզիումի աղով լոգանք կարելի է ընդունել։ Եթե մղձավանջները շատ հաճախ են կրկնվում, խանգարում են քունը, տրամադրությունը կամ կյանքը, պետք է դիմել բժշկի։ Նա կքննի քնի խանգարումների և առողջական այլ խնդիրների կապը, որոնք կարող են մղձավանջներ առաջացնել: