Ինչ եղանակ կլինի ողջ փետրվարին
ՀայաստանՀանրապետության տարածքում փետրվար ամսվա օդի ջերմաստիճանը միջինը կազմում է -5…-80C, որը 10C-ով բարձր է հունվարի միջին ջերմաստիճանից: Առաջին տասնօրյակը բնորոշվում է առավել ցածր ջերմաստիճաններով, այնուհետև ջերմաստիճանը աստիճանաբար բարձրանում է:
Փետրվարին միջին ամսական ջերմաստիճանը հանրապետության տարածքում շատ բազմազան է: Ըստ բարձրությունների ջերմաստիճանը նվազում է՝ մինչև 800 մետր՝ (Իջևան, Ալավերդի, Բերդ, Մեղրի) միջին ամսական ջերմաստիճանը դրական է` մոտ 20C, 800-1000 մետր՝ (Արարատյան դաշտ, Վայոց ձոր ցածրադիր մասեր)` -1…-20C, 1000-1500 մետր՝ (Լոռի, Արագածոտնի և Սյունիքի նախալեռնային շրջաններ)` -20C, 1500-2000 մետր՝ (Շիրակ, Արագածոտնի և Կոտայքի լեռնային շրջաններ, Գեղարքունիք)` -4…-60C:
Փետրվար ամսվա բացարձակ նվազագույն ջերմաստիճանը դիտվել է Պաղակնում` -410C (1947թ), Աշոցքում` -400C(1946թ.):
Երևանում փետրվարի միջին ջերմաստիճանը –0.90C է, իսկ բացարձակ նվազագույնը` -260C դիտվել է 1928թ.-ին, -270C՝ 1972թ:
Խիստ ցուրտ փետրվարներ դիտվել են 1949, 1950, 1969, 1972, 1976, 1979, 1986 թվականներին, մասնավորապես՝ 1976թ.-ին հանրապետության տարբեր շրջաններում այն 6-80-ով ցածր էր հունվարի միջին ջերմաստիճանից: Գյումրիում և Պաղակնում օդի միջին ջերմաստիճանը եղել է -16… -180C, նորմայից ցածր ` 10-120C):
Երևանում 1885-2010թթ. 16 անգամ դիտվել են խիստ ցուրտ փետրվարներ, երբ օդի միջին ամսական ջերմաստիճանը եղել է -80C:
Սովորաբար փետրվարը հունվարից տաք է, սակայն տարիների 15-20%-ի դեպքում միջին ամսական ջերմաստիճանը փետրվարին հունվարից ցածր է եղել:
Տաք փետրվարներ դիտվել են 1955, 1963, 1966, 1979, 1986, 1987, 1999, 2004, 2009, 2010թթ.: Այդ տարիներին Արմավիրի, Արարատի մարզերում, Տավուշի և Սյունիքի ցածրադիր մասերում օդի միջին ամսական ջերմաստիճանը եղել է +5…+60C, բացարձակ առավելագույն ջերմաստիճանը Երևանում հասել է +200C (1955թ.), Կապանում` +260C (1955թ.):
Փետրվարին տեղումների քանակը հանրապետությունում կազմում է 41մմ, ինչը տարեկան նորմայի 7%-ն է, սակայն այդ քանակը տարածքում բաշխվում է անհամաչափ:
Տավուշի և Սյունիքի հովիտներում միջինը դիտվում է 27-29մմ, Արմավիրի և Արարատի մարզերում 21մմ, 1200-2000մ բարձրությունների վրա՝ 32-37մմ, 2000-2500մ բարձրությունների վրա` 40-50մմ, ավելի բարձր` մինչև 80մմ:
Երևանում տեղումների քանակը միջինը կազմում է 30մմ: Տեղումների քանակը զգալիորեն տարբեր է և ըստ տարիների` 1975, 1985 թթ. փետրվարին հանրապետության տարբեր շրջաններում տեղացել է ամսական նորմայի կրկնապատիկ, առանձին շրջաններում եռապատիկ քանակը (Հրազդան, Սիսիան, Արմավիր, Գավառ): Փետրվարը տեղումներով առատ է եղել 1928, 1938, 1952, 1956,1984, 1990, 1997,2006 թվականներին:
Փետրվարին հանրապետության տարածքում հիմնականում դիտվում է ձյուն, սակայն հովտային շրջաններում տարիների 20%-ի դեպքում դիտվել է անձրև: Այդ շրջաններում փետրվարին ձնածածկը կազմում է 8-14 օր, նրա բարձրությունը չի գերազանցում 7սմ-ը։ Դիտվում են տարիներ, երբ ձյունը վերանում է փետրվարի առաջին տասնօրյակին: Հովտային շրջաններում առանձին դեպքերում կայուն ձնածածկ բոլորովին չի առաջանում:
Լեռնային շրջաններում ձնածածկը պահպանվում է ողջ ամսվա ընթացքում և բարձրությունը հասնում է 20-40սմ, բարձր լեռնային շրջաններում` 70-150սմ: Փետրվարին հարաբերական խոնավությունը հանրապետությունում միջինը 72% է :
Մառախուղով օրերի թիվը փետրվարին միջինը դիտվում է 1-8օր: Մառախուղներ դիտվում են հիմնականում լեռնանցքներում և ցածրադիր վայրերում: Երևանում փետրվարին միջինը 8 օր դիտվում է մառախուղ (1974թ. և 1993թ. համապատասխանաբար 22 և 25օր): Փետրվարը հունվարի համեմատ ավելի քամոտ է, զգալիորեն քչանում է անդորր օրերի քանակը: Քամու առավելագույն արագությունը առանձին վայրերում փետրվարին հասնում է 20-30մ/վրկ, իսկ լեռնանցքներում և բարձր լեռնային գոտում` մինչև 35մ/վրկ, պոռթկումները` 40մ/վրկ: Լեռներում և լեռնանցքներում հաճախ դիտվում է բուք, միջինը` 7-12օր:
Երևան քաղաք
Օդի ամսական միջին ջերմաստիճանը սպասվում է 0…-20C, որը մոտ է բազմամյա միջին արժեքին: Ամսվա ընթացքում առանձին օրեր հնարավոր է օդի ջերմաստիճանի նվազում գիշերը` մինչև -10…-12 0C, առանձին օրեր օդի ջերմաստիճանի բարձրացում ցերեկը մինչև +11…+130C (դիտված պատմական բացարձակ նվազագույնը` -25…-270C, առավելագույնը՝ +19…+210C): Ամսական տեղումների քանակը ենթադրվում է նորմային մոտ (նորման` 21…34 մմ):
Արարատի և Արմավիրի մարզեր, Կոտայքի և Արագածոտնի նախալեռներ
Օդի ամսական միջին ջերմաստիճանը սպասվում է 0…-20C, որը մոտ է բազմամյա միջին արժեքին: Ամսվա ընթացքում առանձին օրեր հնարավոր է օդի ջերմաստիճանի նվազում գիշերը` մինչև -10…-120C, առանձին օրեր ցերեկը օդի ջերմաստիճանի բարձրացում` մինչև +11…+130C (դիտված պատմական բացարձակ նվազագույնը` -29…-310C, առավելագույնը` +20…+220C): Ամսական տեղումների քանակը ենթադրվում է նորմային մոտ (նորման` 18…34 մմ):
Շիրակի, Գեղարքունիքի մարզեր, Կոտայքի և Արագածոտնի մարզի լեռնային շրջաններ
Օդի ամսական միջին ջերմաստիճանը սպասվում է -6…-80C, որը մոտ է բազմամյա միջին արժեքին: Ամսվա ընթացքում առանձին օրեր սպասվում է օդի ջերմաստիճանի նվազում գիշերը` մինչև -20…-25 0C, առանձին օրեր օդի ջերմաստիճանի բարձրացում ցերեկը մինչև +7…+100C (դիտված պատմական բացարձակ նվազագույնը` -34…-36 0C, առավելագույնը` +12…+14 0C): Ամսական տեղումների քանակը ենթադրվում է նորմային մոտ (նորման` 19…57 մմ):
Լոռու մարզ
Օդի ամսական միջին ջերմաստիճանը սպասվում է -2…-40C, որը մոտ է բազմամյա միջին արժեքին: Ամսվա ընթացքում առանձին օրեր սպասվում է օդի ջերմաստիճանի նվազում գիշերը` մինչև -15…-200C, առանձին օրեր ցերեկը օդի ջերմաստիճանի բարձրացում ցերեկը մինչև +10…+140C (դիտված պատմական բացարձակ նվազագույնը` -25…-30 0C, առավելագույնը` +15…+18 0C): Ամսական տեղումների քանակը ենթադրվում է նորմային մոտ (նորման` 25…33 մմ ):
Տավուշի մարզ
Օդի ամսական միջին ջերմաստիճանը սպասվում է -1…+1 0C, որը մոտ է բազմամյա միջին արժեքին: Ամսվա ընթացքում առանձին օրեր սպասվում է օդի ջերմաստիճանի նվազում գիշերը` մինչև -7…-100C, առանձին օրեր ցերեկը` օդի ջերմաստիճանի բարձրացում մինչև +12…+160C (դիտված պատմական բացարձակ նվազագույնը` -17…-200C, առավելագույնը` +20…+230C): Ամսական տեղումների քանակը ենթադրվում է նորմային մոտ (նորման` 27…30մմ):
Վայոց Ձորի մարզ
Օդի ամսական միջին ջերմաստիճանը սպասվում է նախալեռնային շրջաններում 0…-2 0C, լեռնային շրջաններում` -6…-80C, որը մոտ է բազմամյա միջին արժեքին: Ամսվա ընթացքում առանձին օրեր սպասվում է օդի ջերմաստիճանի նվազում` գիշերը նախալեռնային շրջաններում մինչև` -10…-120C, լեռնային շրջաններում` -18…-210C, առանձին օրեր օդի ջերմաստիճանի բարձրացում նախալեռնային շրջաններում ցերեկը մինչև` +10…+130C, լեռնային շրջաններում` +5…+80C (դիտված պատմական բացարձակ նվազագույնը` նախալեռնային շրջաններում`-22…-250C, լեռնային շրջաններում` -30…-330C, առավելագույնը` նախալեռնային շրջաններում +20…+230C, լեռնային շրջաններում` +11…+140C): Ամսական տեղումների քանակը ենթադրվում է նորմային մոտ (նորման` նախալեռնային շրջաններում 30…32մմ, լեռնային շրջաններում 70…73մմ ):
Սյունիքի մարզ
Օդի ամսական միջին ջերմաստիճանը սպասվում է հովտային շրջաններում +2…+3 0C, նախալեռնային շրջաններում`-2…-40C, որը մոտ է բազմամյա միջին արժեքին: Ամսվա ընթացքում առանձին օրեր սպասվում է օդի ջերմաստիճանի նվազում գիշերը հովտային շրջաններում մինչև` -6…-10 0C, նախալեռնային շրջաններում` -17…-20 0C, առանձին օրեր օդի ջերմաստիճանի բարձրացում հովտային շրջաններում ցերեկը մինչև` +12…+150C, նախալեռնային շրջաններում` +10…+130C (դիտված պատմական բացարձակ նվազագույնը` հովտային շրջաններում` -18…-210C, նախալեռնային շրջաններում` -29…-320C, առավելագույնը` հովտային շրջաններում +24…+270C, նախալեռնային շրջաններում` +14…+170C): Ամսական տեղումների քանակը ենթադրվում է նորմային մոտ (նորման` հովտային շրջաններում 16…32 մմ, նախալեռնային շրջաններում 23…54 մմ ):
Արցախ
Օդի ամսական միջին ջերմաստիճանը սպասվում է հովտային շրջաններում +2…+3 0C, նախալեռնային շրջաններում` 0…-20C, որը մոտ է բազմամյա միջին արժեքին: Ամսվա ընթացքում առանձին օրեր սպասվում է օդի ջերմաստիճանի նվազում գիշերը հովտային շրջաններում մինչև` -6…-10 0C, նախալեռնային շրջաններում` -10…-15 0C, առանձին օրեր օդի ջերմաստիճանի բարձրացում հովտային շրջաններում ցերեկը մինչև` +14…+180C, նախալեռնային շրջաններում` +10…+150C: Ամսական տեղումների քանակը ենթադրվում է նորմային մոտ (նորման` հովտային շրջաններում 20…32 մմ, նախալեռնային շրջաններում 25…54 մմ ):