ԱԺ-ում 2023-ի բյուջեի քննարկման ժամանակ ունեցած իր ելույթում վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը հայտարարել է,որ քարերի երկիր Հայաստանում քար չկա, հանքերը մեջ-մեջ են արել: Դժվար է հասկանալ՝ ումից է բողոքում Փաշինյանը, հատկապես, որ հենց իր կառավարման տարիներն են հանքատերերն իրենց ապահով և արտոնյալ զգում:
Դիցուք՝ Արաքսի գետաողողատներից ավազ արդյունահանող կազմակերպությունների կողմից ավազ արդյունահանելու դեպքում տուգանք կնշանակվի: Խոսքը 5 մլն դրամի մասին է: Պարզվում է, որ Արաքս գետի հունից ավազ արդյունահանելու հետեւանքով բազմաթիվ խնդիրներ են առաջացել, այդ թվում՝ սահմանային փոփոխությունների հիմնավոր ռիսկեր: Սակայն, չնայած այդ ռիսկերին, քրեական պատասխանատվության փոխարեն սահմանվում է ընդամենը վարչական պատիժ, ինչը, բնականաբար, խնդրի լուծում չէ, բայց ավազ արդյունահանող ընկերությունների սեփականատերերի կյանքը զգալիորեն կթեթևացնի։ Իսկ ովքեր են այդ ընկերությունների սեփականատերերը։
Մամուլը բազմիցս էր գրել, որ ավազի հանքերը և այդ բիզնեսի հանդեպ հետաքրքրությունը չի շրջանցել նախկին վարչապետ Հովիկ Աբրահամյանին և նրա եղբորը` Հենրիկ Աբրահամյանին։ Ավազի հանքերի սեփականատերեր է նաև բնապահպանության նախկին նախարար Վարդան Այվազյանը։ ՀՔԾ աշխատակազմի ղեկավար Դավիթ Սուքիասյանին պատկանող «ՄԼ Մայնինգ» ՍՊԸ-ն ևս մեկ հանքի արդյունահանման հայտ է ներկայացրել: Այս անգամ էլ ընկերությունը հավակնում է պեռլիտային ավազների հանքավայրի հարավային տեղամասին: Համաձայն տարբեր հրապարակումների՝ բնապահպանության նախկին նախարար Արամ Հարությունյանն ավազի երկու հանք է շահագործում Եղվարդի ջրամբարի հյուսիսային կողմում։ Նախկին ոստիկանապետ, նախագահի նախկին խորհրդական, այժմ պատգամավոր Ալիկ Սարգսյանի ընտանիքին են պատկանում Արաքս գետի ավազանում գտնվող ավազի և տրավերտինի հանքեր՝ 550 հեկտարի չափով:
Այսինքն` կարող ենք փաստել, որ չնայած այն խոստմանը, որ հանքատերերի հանդեպ խիստ միջոցներ են կիրառվելու, ամեն գնով արգելվելու են նրանց կողմից ապօրինի արդյունահանման փորձերը՝ այսօր հանքատերերի համար կոմֆորտ աշխատելու բոլոր միջոցները ստեղծված են: Օրենքի խախտումով շրջակա միջավայրին վնասելու արդյունքում վերը նշված նախկին պաշտոնյաները այլևս քրեական պատասխանատվության չեն ենթարկվի, ինչպես ասում են՝ գլուխները կազատեն ընդամենը 5 միլիոն դրամ մուծելով: Մի կողմից՝ տուգանքների հաշվին բյուջեի եկամուտներ կավելացվեն, մյուս կողմից՝ հանքատերերը ավելի հանգիստ կլինեն, քանի որ տուգանքը, ամեն դեպքում, դա քրեական պատասխանատվությունը չէ՝ դրանից բխող բոլոր տհաճ հետևանքներով
Ոչ պակաս կարևոր հարց է, թե ինչու Նիկոլ Փաշինյանը հրաժարվեց բացահայտել հանքերի իրական սեփականատերերին: Հենց այս գաղափարներով և հանքատերերի թալանը վերադարձնելու խոստումներով էլ Նիկոլ Փաշինյանը եկավ իշխանության: Առաջին ամիսներին դեռ ոչինչ չէր խոսում այն մասին, որ երբեմնի ընդդիմադիր Փաշինյանը փոխելու է իր կուրսը: Կասեցվեց Ամուլսարի հանքի շահագործումը, ինչը բուռն ուրախություն առաջացրեց էկո ակտիվիստների շրջանում: Ընդդիմադիր պատգամավոր եղած ժամանակ հանքաարդյունաբերության ոլորտում թափանցիկության մակարդակը բարձրացնելու ջատագով Փաշինյանը, գալով իշխանության, գաղտնիության գրիֆի տակ դրեց հանքերի իրական սեփականատերերի մասին ողջ ինֆորմացիան: Այժմ էլ կառավարությունը պատրաստում է օրենքի նախագիծ, որով հանքերի շահագործման դեմ ցանկացած բողոքի ակցիա արգելվելու է օրենքով:
Հետևաբար հարց է առաջանում, իսկ ո՞վ է մեղավոր, որ քարերի երկիր Հայաստանում քար չկա, իսկ հանքերը մեջ-մեջ են արվել...
Ամենադիտված 
Մնաս բարյավ. Րաֆֆի Հովհաննիսյան
