Մենք ընտրության շատ տարբերակներ չունենք. այլ ելք չի մնալու, քան ռազմական ճանապարհով միջանցքը բացելը. Այվազյան․ «Փաստինֆո»
ՀասարակությունՓակվել է Արցախը Հայաստանի հանրապետությանը և աշխարհին կապող միակ ճանապարհը՝ կյանքի ճանապարհը։ Ստեղծված իրավիճակում երկար մտածելու, տարբերակներ քննարկելու բան չկա. հստակ է մի բան՝ ճանապարհը պետք է բացվի։ Այն կարող է բացվել երկու եղանակով՝ կա՛մ միջազգային համայնքի և, մասնավորապես, ՌԴ վճռական քայլերի արդյունքում, կա՛մ ռազմական ճանապարհով. 3-րդ տարբերակ չկա։ Այդ մասին «Փաստինֆո»-ի հետ զրույցում ասաց ռազմական պատմաբան Արմեն Այվազյանը։
«Ինչպես տեսնում ենք, միջազգային համայնքը՝ այդ թվում Ռուսաստանը, մինչև այս պահը ոչ մի վճռական քայլի չի գնացել, որպեսզի Լաչինի միջանցքը բացվի և ապահով գործի։ Արևմուտքը ևս անգամ հայտարարության մակարդակով չի դատապարտել Ադրբեջանի՝ ակնհայտ թշնամական, պատերազմի տանող գործողությունները։ Եվ եթե միջազգային հանրությունը շարունակի լռել, ապա մեզ այլ ելք չի մնալու, քան ռազմական ճանապարհով միջանցքը բացելը»,-ասաց Այվազյանը։
Ռազմական պատմաբանն ընդգծեց, որ, եթե անգամ այսօր երեկոյան կամ վաղն Արցախը Հայաստանին ու աշխարհին կապող միակ ճանապարհն ապաշրջափակվի, ապա դա էապես իրավիճակը չի փոխելու, քանի որ չկա որևէ երաշխիք, որ Ադրբեջանն այն նորից չի փակելու։
«Մի բան պետք է հստակ գիտակցել. Հայաստանի հանրապետությունն Արցախի հետ մեկ ընդհանուր անվտանգային գոտի է։ Եթե Արցախում մեկ գյուղ հանձնվում կամ անցնում է թշնամուն, ՀՀ անվտանգությունը տասնապատիկ անգամ ընկնում է։ Նույն ձևով Արցախի պաշտպանությունն է տուժում, երբ ՀՀ սահմանագոտին է փոփոխվում։
Այսինքն՝ մտածել պետք է մեկ ուղղությամբ՝ ինչպես կազմակերպել ՀՀ և Արցախի ինքնապաշտպանությունը։ Դրա մեջ մտնում է, բնականաբար, նաև Լաչինի միջանցքի ապաշրջափակումն ու այն անվտանգ դարձնելը։ Մեր անվտանգության, ապրելու համար ինչ տարածքներ ազատագրելու կարիք կա, պետք է ամեն կերպ դա էլ անենք։ Արցախյան առաջին պատերազմը հենց այդ պատճառով է սկսել, որ կարողանայինք ապրել»,-ընդգծեց մեր զրուցակիցը։
Հարցին՝ բավարար ներուժ ունե՞նք ներկա պահին՝ ռազմական գործողությունների գնալու համար, ռազմական պատմաբանը սպառիչ պատասխան տվեց. «Այստեղ երկու կարծիք լինել չի կարող։ Ամեն ինչ այնքան պարզ է. մեզ ուզում են ոչնչացնել։ Եթե չդիմադրենք, այսինքն՝ թույլ տանք, որ Արցախն ու Սյունիքը հայաթափվեն, կնշանակի, որ համաձայնվում ենք հայկական պետության վերացմանը։ Եթե դիմադրենք, ապա առնվազն կունենանք ՀՀ-ն և Արցախը փրկելու հնարավորություն։ Առաջին տարբերակն ընտրելու՝ հանձնվելու դեպքում, մեզ էլի ոչնչսցնելու են, դա կասկածից վեր է»։
Այվազյանի դիտարկմամբ, թեկուզ Արցախի պաշտպանության բանակը և ՀՀ Զինված ուժերն օրգանապես կապված չեն միմյանց, այդուհանդերձ, երկուսն էլ հայ ժողովրդի ու հայկական պետության գոյությունն ապահովում են համատեղ ու, եթե Արցախում ՊԲ չլինի, ապա թշնամին, տիրանալով հայրենիքի այդ մի կտորին, հերթով կզավթի ՀՀ բնակավայրերը ևս։
Որ հայության ինքնապաշտպանական բնազդն այսքանից հետո էլ չաշխատի, ապա, ըստ ռազմական պատմաբանի, ազգի վախճանը երկար սպասեցնել չի տա։