Ինչպես կանխել սովն Արցախում
Արցախ«ԱՊՐԻ Արմենիա» հետազոտական կենտրոնի ավագ գիտաշխատող Բենիամին Պողոսյանն Armenianweekly.com կայքում հանդես է եկել «Ինչպես կանխել սովն Արցախում» հոդվածով, որտեղ արծարծել է թեմայի հետ կապված խնդիրները և դրանց լուծման ուղղությամբ սեփական մոտեցումները:
Artsakhpress.am-ը hոդվածն ամբողջությամբ ներկայացրել է ընթերցողին:
- 2022 թվականի դեկտեմբերից Արցախը գտնվում է Ադրբեջանի կողմից պարտադրված շրջափակման մեջ։ Այն սկսվեց այսպես կոչված «էկոակտիվիստների» բողոքի ակցիաներով։ Այնուհետև 2023 թվականի ապրիլի 23-ին Ադրբեջանը անցակետ տեղադրեց Բերձորի (Լաչին) միջանցքի մուտքի մոտ։ 2023 թվականի հունիսի կեսերից Լաչինի միջանցքով դեպի Արցախ ապրանքների մատակարարումները փաստացի դադարեցվել են։ Այս գործողությունները Լեռնային Ղարաբաղը մատնել են իրական սովի, քանի որ սննդամթերքի և այլ անհրաժեշտ իրերի մատակարարումների բացակայության պատճառով տեղական ռեսուրսները գրեթե ամբողջությամբ սպառվել են:
Հաշվի առնելով հումանիտար իրավիճակի վատթարացումը՝ Հայաստանի կառավարությունը արշավ է սկսել՝ կոչ անելով միջազգային հանրությանը միջամտել և մեղադրելով Ադրբեջանի կառավարությանը արցախահայության դեմ ցեղասպանություն իրականացնելու մեջ։ Միաժամանակ, Հայաստանը շարունակում է բանակցությունները Ադրբեջանի հետ խաղաղության պայմանագիր ստորագրելու շուրջ. բանակցություններ են տեղի ունեցել Վաշինգտոնում, Բրյուսելում և Մոսկվայում: Հայաստանի կառավարությունը վերահաստատել է իր պատրաստակամությունը՝ ճանաչելու Ադրբեջանի տարածքային ամբողջականությունը 1991 թվականի Ալմա-Աթայի հռչակագրով, ներառյալ Արցախը, և հրաժարվել է Ադրբեջանի կազմում Արցախի ինքնավարության ցանկացած պահանջից։Փոխարենը Հայաստանը կոչ է անում Ստեփանակերտ-Բաքու բանակցություններ սկսել միջազգային մեխանիզմի ներքո՝ Արցախում ապրող հայ բնակչության իրավունքների և անվտանգության խնդիրը լուծելու համար։ Ադրբեջանը մերժում է ցանկացած միջազգային միջնորդություն իր կառավարության և Արցախի միջև՝ պնդելով, որ հայ բնակչության իրավունքներն ու անվտանգությունը Ադրբեջանի ներքին գործն է։
Միևնույն ժամանակ, Բաքուն կոչ է անում օգտագործել Աղդամ-Ստեփանակերտ ճանապարհն Արցախին ապրանքներ մատակարարելու համար՝ պնդելով, որ քանի որ յուրաքանչյուր պետություն, այդ թվում՝ Հայաստանը, ճանաչում է Արցախը որպես Ադրբեջանի մաս, ոչ ոք չպետք է մերժի Ադրբեջանից ապրանքներ մատակարարելու գաղափարը, ինչպես դա արվում է Ադրբեջանի այլ մարզերի համար։ Արցախի իշխանությունները մերժում են այս հնարավորությունը՝ պնդելով, որ դա կարդարացնի շրջափակման կիրառումը որպես բանակցային մարտավարություն։ Նրանք նաև մտավախություն են հայտնում, որ երբ Աղդամով ճանապարհը գործարկվի, Ադրբեջանը ևս մեկ փաստարկ կունենա՝ չբացել Բերձորի միջանցքը՝ այդպիսով ամբողջությամբ կտրելով Հայաստանի և Արցախի միջև կապը։
Առավել մանրամասն՝ սկզբնաղբյուր կայքում։