Ոչ մի անձնական բան, միայն բիզնես…

Հայաստանում դեղերի շուկան շարունակում է մնալ խոցելիների թվում: Այստեղ խնդիրները շատ են ու բազմազան՝ սկսած, ասենք, դեղատուփերում հայերեն ներդիրի բացակայությունից, մինչև դեղերի որակի հետ կապված խնդիրներ:

Սակայն եթե առաջին խնդիրը կարծես լուծվելու միտումներ է դրսևորում (շուտով «Դեղերի մասին» օրենքը ենթարկվելու է փոփոխության, որպեսզի դեղատուփում լինի հայերեն ներդիր), ապա վերջին հանգամանքը այդպես էլ անլուծելի է մնալու:

Մասնավորապես՝ շարունակվում են բնակիչներից ստացվել բողոքներ՝ կապված քաղաքի մի շարք դեղատներում վաճառվող դեղորայքի որակի հետ. որոշ դեղեր չեն համապատասխանում որակի միջազգային ստանդարտներին, ավելին՝ բացասաբար են ազդում հիվանդների առողջության վրա: Ասել, թե այս խնդիրը լիովին անտեսված է պետության կողմից, իհարկե, սխալ կլիներ. որոշ ժամանակ առաջ Ազգային ժողովը, ի պատիվ իրեն, վավերացրել էր բժշկական նշանակության արտադրանքի կեղծման և հանրային առողջության համար վտանգ ներկայացնող նմանատիպ հանցագործությունների մասին Եվրոպայի խորհրդի կոնվենցիան, որով Հայաստանը պաշտոնապես միացավ կեղծ բժշկական նշանակության արտադրանքի արտադրության, մատակարարման և իրացման հետևանքով հանրային առողջությանը սպառնացող հանցագործությունների դեմ միջազգային պայքարին:

Պարզվում է՝ դեղ կեղծողների համար հիմնական թիրախ են հանդիսանում հենց զարգացող երկրները, քանի որ ոչ կեղծ դեղերի գինը նման երկրների բնակչության մեծ մասի համար անմատչելի է, իսկ ոլորտի իրավական կարգավորումը, սովորաբար, նման երկրներում թույլ է. այդպիսի զարգացող երկրներից է նաև Հայաստանը:

Ենթադրվում էր, որ Հայաստանի՝ այդ կոնվենցիային միանալուց հետո ինչ-որ բան ոլորտում կփոխվեր, և մարդիկ այլևս ստիպված չէին լինի ամեն անգամ դեղ գնելիս ակամա ռիսկի ենթարկել սեփական առողջությունը: Սակայն, ինչպես ժամանակը ցույց տվեց, խնդիրն այս այդպես էլ մնաց չկարգավորված, իսկ դեղատներից էլ չանհետացան կեղծ դեղերն ու բժշկական ապրանքները: Այս առումով, թերևս, հսկայական են առողջապահության նախարարության անելիքները, որի գործառույթների մեջ է մտնում նաև դեղերի որակի վերահսկումը: Արդյոք արվո՞ւմ է ամենայն հնարավորը՝ դաշտը պատշաճ տեսքի բերելու համար, հաստատ չենք կարող ասել, բայց որ նախարարությունը հսկայական անելիքներ ունի այս ուղղությամբ, փաստ է:

Իհարկե, ստեղծված անբարեհույս իրավիճակի միակ պատասխանատու համարել նախարար Մուրադյանին, անարդարացի կլիներ, քանի որ բոլորս էլ գիտենք, որ Հայաստանում դեղերի շուկան վաղուց վերահսկվում է իշխանական հովանոցի տակ գտնվող մի շարք անձանց կողմից, ու համարել, թե Մուրադյանի թափն ու կշիռը կբավարարի՝ այդ հզորների դեմ արդյունավետ պայքար մղելու, իրականում միամտություն կլիներ. այս է հայկական իրականությունը, որքան էլ ջանանք այն ներկայացնել վարդագույն երանգներով:

Դավիթ Բաբանով