«Սկզբունքայնության» մաստեր-կլասս` իմքայլականներից

2019 թվականին վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը հայտարարեց, որ Հայաստանի շահերից է բխում Ամուլսարի հանքի շահագործումը: Վարչապետի տեսակետը, սակայն, իշխող «Իմ քայլը» խմբակցությունում ոչ բոլորն էին կիսում: Պատգամավորների մի մասն Ամուլսարի շուրջ ստեղծված թնջուկի առաջին օրերին, դեռևս մինչև վարչապետի հայտարարությունն, իրենց տեսակետը հայտնել էին և շարունակում էին մնալ նույն կարծիքին՝ Ամուլսարի հանքը չպետք է շահագործվի: Մամուլում անգամ տեղեկություն տարածվեց, որ Ամուլսարի հանքի շահագործմանը դեմ արտահայտվող իմքալականները կարող են դուրս գալ ֆրակցիայից և ստեղծել կանաչների խումբը: 

«Միանշանակ, դեմ եմ, որովհետև հանքի շահագործումը չի կարող մեր երկրի վրա որևէ դրական ազդեցություն ունենալ: Եվ այն, որ տնտեսական զարգացման կամ այլ բաների մասին է խոսվում, ասեմ, որ հանքի հետևանքով շատ ավելի մեծ կորուստներ են լինելու, քան շահույթը: Չնչին շահույթը պետությանն է, իսկ առավելագույնը՝ սեփականատիրոջը»-լրագրողների հետ զրույցում հայտարարել էր իշխանական պատգամավոր Սոֆյա Հովսեփյանը: 

ԱԺ տարածքային կառավարման մշտական հանձնաժողովի նախագահ Վարազդատ Կարապետյանը լրագրողների հետ զրույցում ևս մեկ անգամ վերահաստատել էր՝ դեմ է հանքի շահագործմանը: Նա թեմայի վերաբերյալ գրառում էր արել Ֆեյսբուքում օգոստոսի 19-ին՝ շեշտելով. «Ամուլսարի պաշարների նկատմամբ հավակնություն ունեցող ընկերությունը ազնիվ չէ մեր ու մեր երկրի հանդեպ։ Որևէ անկախ փորձաքննություն չի կարող հերքել հարյուրավոր վտանգների ու կենսական սպառնալիքի առկայությունը»։ 

«Իմքայլական» պատգամավոր Միքայել Զոլյանն էլ հանքի շահագործմանը դեմ արտահայտվող օրենսդիրներից էր: Նա ևս այդ մասին արտահայտվել էր ֆեյսբուքյան տիրույթում օգոստոսի 17-ին: «Եզրակացությունը հիմք չի տալիս պնդելու, որ ռիսկերը կառավարելի են։ Մի խոսքով, քանի դեռ ինձ հակառակում չեն համոզել, դեմ եմ հանքի շահագործմանը։ Անշուշտ, ես փորձագետ չեմ այս հարցում։ Ավելին, ես դեռ շարունակում եմ ուսումնասիրել Էլարդի եզրակացությունը և բաց եմ ցանկացած փաստարկների և նոր ինֆորմացիայի համար։ Բայց այս պահին ինձ հասանելի տեղեկատվության հիման վրա կարող եմ ասել, որ իմ կարծիքը սա է»-նշել էր պատգամավորը։ 

ԱԺ փոխնախագահ Լենա Նազարյանն էլ օգոստոսի 19-ին «Իմ քայլը» խմբակցության՝ վարչապետի հետ հանդիպումից հետո Ֆեյսբուքում գրել էր, որ զեկույցի հետ կապված իր մտահոգությունները չփարատվեցին, և ինքը մնում է իր դիրքորոշմանը, որ զեկույցը առավելապես հակասական է՝ կոնկրետ, առավել ևս շահագործելու, որոշում կայացնելու համար։ 

Պատգամավոր Գայանե Աբրահամյանը գրառում էր արել թեմայի վերաբերյալ՝ նշելով, որ Հայաստանում առկա այս ոլորտի օրենսդրական կարգավորումներով, կոռուպցիոն ահռելի ռիսկերով, ոլորտը կարգավորող ինստիտուտների թերզարգացած, վերահսկող ողջ համակարգի գրեթե չգոյության պայմաններում հնարավոր չէ ունենալ պատասխանատու հանքարդյունաբերություն: 

«Իմ քայլի» մեկ այլ պատգամավոր՝ Արգիշտի Մեխակյանը, հայտարարում էր, որ ի սկզբանե դեմ է եղել Լիդիանին հանքի շահագործման թույլտվություն տալուն, «բայց այսօր հասել ենք այն գծին, որ չթույլատրելը կարող է շատ ծանր հետևանքներ ունենալ»: 


Ինչ է փոխվել երկու տարի անց: Ի պատիվ Սոֆյա Հովսեփյանի` նշենք, որ վերջին օրերին Ամուլսարում գրանցվող թեժ իրավիճակին վերջինս արձագանքել է ֆեյսբուքյան գրառմամբ: «Մեր երկրում ամեն մեկը հողի պաշտպան է, ուստի մի զարմացեք, որ այսօր շատերը ոտքի են կանգնել և փորձում են պաշտպանել իրենց ժառանգությունը: Հարգելի՛ ոստիկաններ, կոչ եմ անում առավելագույնս պաշտպանել օրենքը և անհարկի չթիրախավորել պայքարողներին: Հարգելինե՛րս, ինձ հետ բոլոր ժամանակներում հանուն երկրի ու արդարության պայքարող ընկերներ ջան, ցավում եմ, որ ես այդտեղ չեմ, խնդրում և հորդորում եմ չտրվել հրահրումներին, քանի որ ձեր պահանջն արդար է»,- գրել է Հովսեփյանը: 

Վարազդատ Կարապետյանը, ի տարբերությունը Սոֆյա Հովսեփյանի, չի շտապում վերահաստատել իր դիրքորոշումը Ամուլսարի հանքի շահագործման հարցում: Տարակուսելի է նաև Լենա Նազարյանի լռությունը, չէ՞ որ ժամանակին նա Ամուլսարի պահապանների շարքում ամենաակտիվներից մեկն էր, սակայն, կարծես թե, նա էլ է մոռացել ակտիվիստի իր պայքարը և երկու տարի առաջ այս մասով արտահայտած դիրքորոշումը: 

Գայանե Աբրահամյանը այսօր նույնպես հստակ դիրքորոշում չի արտահայտում՝ դեմ է նա, թե կողմ հանքի շահագործմանը, միայն հորդորում է իրավապահներին հարգալից վերաբերվել բնապահպան ակտիվիստների հետ: 

«Իմ քայլից» պատգամավոր Վահագն Թևոսյանն էլ հետևյալ կարծիքն է արտահայտել. «Իմ անձնական վերաբերմունքն Ամուլսարի խնդրի շուրջ որոշակիորեն տարբերվում է այն վերաբերմունքից, որը ես՝ որպես պաշտոնատար անձ, պարտավոր եմ որդեգրել՝ իմ գործունեության ընթացքում։ Ես կարող եմ անձնական կարծիք ունենալ տարբեր երևույթների մասին, բայց որպես պաշտոնատար անձ՝ պարտավոր եմ հետևողական լինել, որպեսզի ցանկացած պրոցես ընթանա իրավական նորմերի շրջանակում՝ պարտադիր կերպով, որովհետև դա մշակույթ է, որը պարտավոր ենք փոխանցել»: 

Ստացվում է, որ ընդամենը երկու տարի անց սկզբունքային դիրքորոշումները կտրուկ փոխվեցին: Իհարկե, հասկանալի է՝ իշխանության համը քաղցր է, սակայն ո՞ւր մնաց ժողովրդի ընտրյալի սկզբունքայնությունը: Եթե բնապահպանները կարող են հերթական գրանտից հետո մոռանալ իրենց նախկին պայքարը, ապա նույնը չի կարող անել հեղափոխությամբ Ազգային ժողով մտած պատգամավորը:  

Այս թեմայով Ցանկացած ճգնաժամ գիտելիքի պակասից է, մեր բոլոր պրոբլեմների լուծման բանալին կրթությունն է. Նիկոլ Փաշինյան Ամեն անգամ, երբ թվում է՝ ցինիզմը, այնուամենայնիվ, սահմաններ ունի, Փաշինյանը հակառակն է ապացուցում. Սուրեն Սուրենյանց Ինչու Փաշինյանը արհամարհեց Բայդենի «հրաժեշտի» ընդունելությունը․ Սուրեն Սարգսյան Փաշինյանի և Ալիևի հնարավոր հանդիպման հարցը կախված է բացառապես նրանցից․ Լավրով Ցավալի է, որ խորանի առջևից հետևում է Ամենայն Հայոց դավաճանը՝ մարդ, ում «ջանքերով» պղծվել են տասնյակ ու տասնյակ օծյալ խորաններ. Ռուբեն Մելիքյան