Ե՞րբ է պետք ծխելը թողնել. սփոյլեր՝ երեկ

Պարզ ճշմարտություն՝  ծխելը վնասակար է,  բայց արի ու տես, որ ծխողների թիվը չի նվազում:

Ծխողներին սպառնացող հիվանդությունների մասին նախազգուշացնում են բժիշկները, հակածխախոտային ակտիվիստները, սիգարետի տուփերին պատկերված սարսափելի նկարներն ու մակագրությունները և, վերջապես, մեր հարազատները:

Ըստ Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպության,  չնայած այն հանգամանքին, որ հազարամյակի սկզբից աշխարհում ծխողների թիվը նվազել է մինչև 20 տոկոս, ծխելու հետ կապված հիվանդություններից մահացածների թիվը չի փոքրացել: Տարեկան մոտ 3 միլիոն ծխողների մահվան պատճառը սրտանոթային հիվանդություններն են:

 Անվնաս ծուխ չի լինում․

Սիգարետը ինքնին չի սպանում: Մարդու առողջությանը վնասակար են այրման հետևանքով ծխի մեջ գոյացող նյութերը, ընդ որում՝ տարբերություն չկա, արդյո՞ք դա սիգարետի ծուխ է, խորովածի կրակ, թե մոմ: Ցանկացած նյութի այրումը վնասակար է։ Սիգարետի  ծուխն իր մեջ պարունակում է մոտ 6000 քիմիական միացություն, որոնցից 250-ը վնասակար են, իսկ 50-ից ավելի նյութեր համարվում են քաղցկեղածին։ Հենց այս նյութերը, և ոչ թե ծխախոտաբույսի մեջ առկա նիկոտինը, առաջացնում են ծխելու հետ կապված հիվանդությունները:

 Ե՞րբ է պետք հրաժարվել սիգարետից․ հետազոտություն․

 Որքան շուտ, այնքան լավ՝ ասում են փորձագետները: Կարևորը պետք է հիշել, որ ծխելը թողնելը երբեք ուշ չէ:

2020 թվականին ԱՄՆ Հիվանդությունների վերահսկման և կանխարգելման կենտրոնը (CDC) հրապարակեց ծխելը թողնելու լավագույն տարիքի մասին զեկույցը: Պարզվել է, որ նրանք, ովքեր ծխելը թողել են մինչև 40 տարեկանը, հետագայում շատ ավելի քիչ են տառապում են ծխողին բնորոշ հիվանդություններով, քան նրանք, ովքեր թողել են ծխելը 60 տարեկանից հետո: Բայց բժիշկները չեն թաքցնում՝ նախկին ծխողների՝ թոքերի հետ կապված խնդիրները կարող են մնալ ողջ կյանքում:

 Ինչպե՞ս գիտությունը կարող է օգնել․

Գիտությունը կարող է օգնել մեզ նաև սիգարետից հրաժարվելու հարցում։ Գիտնականները, բժիշկները և հանրային առողջապահության ոլորտի փորձագետները սիգարետի վնասակար հետևանքները նվազեցնելու ուղղությամբ բազմաթիվ հետազոտություններ են անցկացրել: ԱՄՆ Բժշկության ինստիտուտը, օրինակ, իր զեկույցում պնդում էր, որ հնարավոր է նվազեցնել հիվանդության ռիսկը ՝ փոխելով նիկոտինի օգտագործման եղանակը:

Փորձագետներն առաջարկում են նվազեցնել ծխելու վնասը` անցնելով ավելի քիչ վնասակար այլընտրանքների, եթե նիկոտինից հրաժարվել չի ստացվում: Եթե խնդիրը սիգարետի այրումն է ու ծուխը, ապա վնասակար նյութերի օրգանիզմ ներթափանցելը կանխող տրամաբանական ճանապարհը ծխախոտի այրումը բացառելն է։ Եթե ​​ծխախոտը տաքացվում է 400°C-ից ցածր ջերմաստիճանում, սիգարետի ծխի փոխարեն առաջանում է գոլորշի (աերոզոլ): 2017 թ․-ին ResearchGate-ը հրապարակեց մի հոդված, որտեղ ցույց տվեց, որ նմանատիպ գոլորշին պարունակում է 90-95% ավելի քիչ վնասակար նյութեր, քան մեզ ծանոթ սիգարետի ծուխը:

 Ի՞նչ անել, եթե վախենում ես կտրուկ հրաժարվել ծխելուց

Ծխելուց վերջնականապես հրաժարվելու ճանապարհը հեշտ չէ։ Բացի ֆիզիկական կախվածությունից, ծխողը վախենում է առանց սիգարետի կյանքից, քանի որ երկար ժամանակ ծխելը նրա համար իր կյանքի մի մասն է եղել, օգնել է դիմանալ սթրեսին, ընդհանուր լեզու գտնել գործընկերների և ընկերների հետ: Այդ վախերի հետ պայքարելու համար հետազոտողները խորհուրդ են տալիս ծխելը չթողնել միանգամից, այլ հրաժարվել վատ սովորությունից աստիճանաբար` այդ թվում նաև անցնելով ավելի քիչ վնասակար այլընտրանքի:

Ըստ հետազոտության՝ ամեն 10-դ ծխողը, ով անցնում է առանց ծուխ նիկոտին պարունակող սարքերի, սարքն օգտագործելու առաջին իսկ տարվա ընթացքում մշտապես հրաժարվում է սիգարետից: Բացի այդ, սիգարետից առանց կրակի աշխատող սարքերին անցում կատարելիս գիտնականները գրանցում են նաև դրական ազդեցություն մարդու օրգանիզմի վրա:

 Բրիտանական սրտաբանական հիմնադրամի պատվերով 2019 թվականին կատարված փորձը ցույց տվեց, որ նոր սերնդի սարքերի օգտագործման առաջին ամսվա ընթացքում ծանր ծխողների մոտ սրտի հիվանդության ռիսկը նվազել է գրեթե 19 %-ով: Հետևաբար, բրիտանացիները հայտարարել են, որ ավանդական սիգարետից այլընտրանքին անցումը կարելի է համարել օրգանիզմի համար վնասը նվազեցնելու միջոց։  

«Ուսումնասիրությունները ցույց են տվել, որ ծխախոտը տաքացնող սարքեր օգտագործելիս նվազում է վնասակար նյութերի ազդեցությունը՝ սիգարետի համեմատ։ Նկատվում է նաև շրջապատի մարդկանց համար ընդհանուր առողջական ռիսկի նվազում», - գործընկերների հետ համաձայնեցին թունաբանության կոմիտեի բրիտանացի բժիշկները։

Անհրաժեշտ է հիշել սակայն, որ նոր սերնդի նիկոտին պարունակող սարքերը նույնպես անվնաս չեն, նիկոտինն էլ կախվածություն առաջացնող նյութ է։ Այնպես որ, լավագույն տարբերակը ծխողի համար ցանկացած նիկոտին պարունակող արտադրանքից ընդհանրապես հրաժարվելն է։

Այս թեմայով ԵԱՏՄ-ում պատրաստ են կրկին քննարկել ծխախոտի անդեմ տուփերի վերաբերյալ Հայաստանի առաջարկները Մաքսային հսկողությունից թաքցվել էր ընդհանուր 303.500 տուփ՝ 6.070.000 հատ ծխախոտ ԵՄ-ն պատրաստ է չեղարկել Վրաստանի հետ առանց վիզայի ռեժիմը ԵՄ-ն պատրաստ է չեղարկել Վրաստանի հետ առանց վիզայի ռեժիմը ԵՄ-ն պատրաստ է չեղարկել Վրաստանի հետ առանց վիզայի ռեժիմը