Փաշինյանի՝ Մոսկվային «քցելու» բացահայտ փորձերը և ռևերանսն Արևմուտքին

Վերջին շրջանում Հայաստանի իշխանություններն ակնհայտ ակտիվություն են դրսևորում Արևմուտքի հետ հարաբերությունների զարգացման հարցում: Դա առաջին հերթին դրսևորվում է այն բարձր մակարդակի հանդիպումներով, որոնք ունենում են Նիկոլ Փաշինյանի կաբինետի անդամներն  արևմտյան կառույցների և պետությունների ղեկավարների հետ: Դիցուք՝ շաբաթներ առաջ Հայաստան էր ժամանել Լիտվայի նախագահ Գիտանաս Նաուսեդան: Գաղտնիք չէ, որ Լիտվան ԵՄ թերևս ամենահակառուսական կողմնորոշում ունեցող պետություններից է, այն 2004 թվականից անդամակցում է ՆԱՏՕ-ին: Բնականաբար, Լիտվայի նախագահի ընդունելությունը հստակ մեսիջ էր ռուսական կողմին, որով ընդգծվում է ՀՀ իշխանություննեի պրո-արևմտյան ուղղվածությունը:  Լիտվայի նախագահին ընդունելուց զատ, Հտարածքային կառավարման և ենթակառուցվածքների նախարար Գնել Սանոսյանն այսօր ընդունել է Հայաստանի Հանրապետությունում Չեխիայի դեսպան Բեդրիխ Կոպեցկիին։ ՀՀ տարածքային կառավարման և ենթակառուցվածքների նախարարությունը տեղեկացնում է, որ հանդիպման ժամանակ քննարկում է ծավալվել էներգետիկ և տրանսպորտի ոլորտներում չեխական ընկերությունների ներգրավվածության շուրջ։ Մինչդեռ մենք գիտենք, որ էներգետիկ ոլորտը  ռուսական կապիտալի հետաքրքրության ոլորտն է:

Ինքը` Նիկոլ Փաշինյանը, վերջերս նույնպես հանդես եկավ բացահայտ հակառուսական մեսիջներով: Դիցուք՝ անկախության հռչակագրի ընդունման տարելիցի կապակցությամբ տարածված հայտարարության մեջ Փաշինյանը երկու անգամ ընդգծել է այն հանգամանքը, որ մեր դաշնակիցները միայն մեր դաշնակիցները չեն և այդ իրողության հետ պետք է հաշվի նստել: Ակնհայտ է, որ սա բացահայտ քաղաքական կսմիթ էր ուղղված ՌԴ-ին: Իսկ այս կսմիթը, ի դեպ, տեղի ունեցավ ՀՀ-ում ՌԴ դեսպանատան կողմից ՀՀ ԱԳՆ-ին ուղղված պաշտոնական նոտայիից օրեր անց: Հասկանալի է, որ Սուրմալուի դեպքն ընդհամենը առիթ էր, իսկ նոտան ինքնին ուղղված էր ՀՀ քաղաքական իշխանություններին և, ըստ էության, սթափեցնող ազդեցություն պետք է ունենար: 

Արդյո՞ք ունեցավ: Այն բանից հետո, երբ ՌԴ նախագահի աշխատակազմը հայտարարում է, որ օգոստոստի 31-ին Մոսկվայում կանցկացվի Փաշինյան-Ալիև հանդիպումը, հայկական կողմը հայտարարում է, որ այդ հանդիպումը տեղի է ունենալու Բրյուսելում, ասել է թե՝ ԵՄ հովանու ներքո: Ավելին` Ադրբեջանի նախագահի խորհրդական Հիքմեթ Հաջիևը հայտարարել է, որ Բրյուսելում ստեղծվելու է աշխատանքային խումբ, որը զբաղվելու է խաղաղության պայմանագրի տեքստի համաձայնեցմամբ: Սա ավելի քան ուշագրավ հայտարարություն է, ստացվում է` խաղաղության պայմանագիրը, եթե այն կնքվի, կնքվելու է ԵՄ քավորությամբ, այլ ոչ թե Մոսկվայի:

Այս լուրերի ֆոնին էլ երեկ հայտնի դարձավ, որ մոտ օրերս են ՀՀ են այցելելու ԱՄՆ բարձրաստիճան մի շարք պաշտոնյաներ, նրանց անունները դեռևս չեն հրապարակվում: Սակայն, սա ինքին խոսում է այն մասին, որ Հայաստան-ԱՄՆ քաղաքական երկխոսությունը գնալով ակտվանում է, ինչը չի կարող չմտահոգել տարածաշրջանում իր հետաքրքրությունները ունեցող ՌԴ-ին: 

Ըստ էության, պարզ է, որ Փաշինյանը փորձում է թե հայ-թուրքական, թե հայ-ադրբեջանական հարաբերությունների կարգավորման գործընթացները դուրս բերել ՌԴ թևի տակից և տանել ԵՄ թևի տակ: Սակայն, ընդամենը ամիսներ առաջ Փաշինյանը տրամագծորեն այլ բան էր հայտարարում: Մասնավորապես, այն, որ բանակցային գործընթացում քաղաքական հարցերի որոշողը մնալու է Մոսկվան, իսկ ԵՄ հովանու տակ կքննարկվեն միայն հումանիտար հարցեր: Ընդհանուր առմամբ, այս հարցազրույցը բավականին ընդգծված ռևերանս էր ռուսական կողմին, ինչի մասին էին վկայում երեք անգամ անձամբ Վլադիմիր Պուտինին հայտնած շնորհակալությունը և վերջինիս ջանքերի բարձր գնահատումը: Այժմ Փաշինյանը կրկին փոխում է ՀՀ արտաքին քաղաքական վեկտորը` փաստացի կրկին «քցելով» Մոսկվային:

Ինչպե՞ս կպատասխանի Մոսկվան՝ ցույց կտա ժամանակը: Սակայն, հայաստանյան ընդդիմությունն արդեն իսկ հայտարարել է դիմադրության նոր շարժում սկսելու մասին, արդյո՞ք սա Մոսկվայի քողարկված մեսիջը չէ Նիկոլ Փաշինյանին...