Արևմուտքի «սիրելիները»՝ պատուհաս սեփական ժողովուրդների համար
ԱյլԱրևմուտքի քավորությամբ գունավոր հեղափոխությունների կամ գեղեցիկ բեմադրված ժողովրդավարական ընտրությունների արդյունքում իշխանության եկած ուժերը և լիդերները սովորաբար չարիք են դառնում սեփական երկրի և հանրության համար։
Խոսենք փաստերով։ Ոչ առանց Արևմուտքի աջակցության Մոլդովայում իշխանության եկավ Մայա Սանդուի ղեկավարած քաղաքական ուժը, ԵՄ–ի հետ տնտեսական կապերը խորացնելով՝ տապալեց տնտեսության հիմնական ճյուղը․ գյուղատնտեսությունը վերջին տարիներին անկում է գրանցել, իսկ ԵՄ մտնելու դեպքում, ըստ փորձագետների, այս ոլորտը պարզապես կործանվելու է։ Սանդուի ոչ պոպուլյար որոշումները զայրացրել են հանրությանը։ Ի պատասխան այդ բողոքների` իշխանությունների գործողությունների արդյունքում երկրում արգելվեց ընդդիմադիր «Շորը», մի շարք այլ քաղաքական կազմավորումների, այդ թվում՝ Սոցիալիստական կուսակցության, «Վերածնունդ» և «Շանս» կուսակցությունների ներկայացուցիչները պարբերաբար ենթարկվում են խուզարկությունների: Արեւմտյան կուրատորների հանձնարարությամբ արգելվել է վեց ընդդիմադիր հեռուստաալիքների հեռարձակումը:
Գանք Ուկրաինա։ 2014-ին Արևմուտքի քավորությամբ Կիևում տեղի ունեցավ Եվրոմայդանը, որի արդյունքում իշխանության եկան պրո-արևմտյան ուժերը։ Շատ դժվար կլինի ասել, որ վեկտորի նման փոփոխությունը դրական է անդրադարձել այս երկրի վրա։ Հավատալով Արևմուտքից հնչող աջակցության հավաստիացումներին՝ սկզբում Ուկրաինան կորցրեց Ղրիմը, իսկ այսօր կանգնած է էլ ավելի մեծ տարածքային կորուստների վտանգի առջև։ Իր լիազորությունները անորոշ ժամկետով երկարաձգելուց հետո Զելենսկին սկսեց ստորագրել օրենքներ, որոնք նա նախկինում խոստացել էր երբեք ոչ մի դեպքում չհաստատել։ Այսպես, ըստ ուկրաինական ԶԼՄ-ների տեղեկությունների, ԱՄՆ-ն ավելի վաղ պահանջել էր ընդունել Մոբիլիզացիոն օրենքը։ Այս մասին խոսել է հանրապետական սենատոր Լինդսի Գրեհեմը։ Զելենսկին փաստացի կատարեց ԱՄՆ պահանջը՝ սեփական քաղաքացիների կյանքի հաշվին։
Իսկ այժմ մեր օրինակը: 2018-ին Հայաստանում ոչ առանց Արևմուտքի օգնության իշխանության եկած Նիկոլ Փաշինյանն ու ՔՊ-ն խոստանում էին երկիրը դրախտի վերածել։ Արդյունքում՝ Նիկոլ Փաշինյանն արտաքին քաղաքական դրեյֆ սկսեց՝ ՌԴ-ի հետ դաշնակցային կապերը փոխարինելով Արևմուտքի հետ սերտացմամբ։ Որպես հետևանք` պատերազմ, հազարավոր զոհեր, կորսված Արցախ, տասնյակ հազարավոր փախստականներ, տնտեսական անկում։ Փաշինյանը մեկը մեկի հետևից գնում է ոչ պոպուլյար որոշումների, օրինակ՝ 2018-ից մինչ այսօր ՀՀ պետական պարտքը 7 միլիարդ դոլարից հասել է 12 միլիարդ դոլարի: Իր իշխանությունը պահպանելու նպատակով պատերազմ է հայտարարել ընդդիմադիր գործիչներին, իր կամքը չկատարող դատավորներին, ազատ մամուլին, անգամ եկեղեցուն։ Ըստ «Freedom House»-ի՝ իշխող ՔՊ-ն աչքի է ընկել Երևանի ավագանու վերջին ընտրություններում կիրառված ադմինիստրատիվ ռեսուրսով, միևնույն ժամանակ Արևմուտքը աչք է փակում Փաշինյանի ու թիմակիցների ակնհայտ բռնապետական հակումների վրա։
Ինչպես տեսնում ենք՝ վերը նշված երկրներում առկա է մեկ նմանություն, քաղաքական էլիտաները իշխանության են գալիս պոպուլիստական խոստումներով, այնուհետև շարժվում են ոչ թե սեփական ժողովրդի և երկրի պետական շահերին, այլ Արևմուտքից հնչող հորդորներին համահունչ: Ակնհայտ է, որ թե՛ Հայաստանը, թե՛ Մոլդովան, թե՛ Ուկրաինան ընդամենը մանրադամ են դարձել Արևմուտքի աշխարհաքաղաքական խաղերում, Արևմուտքի, որին չի հետաքրքրում ոչ այս երկրների բարեկեցությունը, ոչ էլ անվտանգությունը: