Առողջությունն ամեն ինչ չէ, բայց…

Շուտով տոները կդառնան անցյալ, իսկ կյանքն էլ կթևակոխի բնականոն հուն` իրեն բնորոշ իրական դիմագծերով:

Հայաստանում Ամանորը, ցավոք, ավելի շատ ասոցացվում է կերուխումի հետ, քան` ինքնանորոգման ու կատարելագործման, ինչն էլ բացասաբար է արտահայտվում ոչ միայն մեր ներաշխարհի, այլև կենցաղի ու առողջության վրա:

Ինչպես գրեթե ամեն տարի, այս տարի ևս, պարզվում է, առողջապահության համակարգի ամենակարևոր բաժանմունքներից մեկի աշխատակիցները կանչերի պակաս չեն ունեցել` պայմանավորված մեր ժողովրդի շրջանում լայն տարածում գտած տոնական զեխությունների հետևանքով առաջացած առողջական խնդիրների հետ: Իհարկե, շտապօգնության ծառայությունը, ինչպես ասում են, տարվա որևիցե ժամանակահատվածում զբաղվածության խնդիր չի ունենում, բայց որ տոներին այս ծառայությանը դիմողների թիվը կտրուկ աճում է, հայտնի փաստ է: Հարց է ծագում` ինչպիսին է բնակչության համար այսչափ կարևոր ծառայության` շտապ բժշկական օգնության որակը մեր երկրում, կամ ինչից են քաղաքացիները հաճախ գանգատվում:

Չափազանցրած չենք լինի, եթե ասենք, որ Հայաստանում դժվար թե գտնվի մեկը, ով, առնչվելով շտապ օգնության ծառայությանը, դժգոհելու կամ բողոքելու որևէ պատճառ չունենա: Որքան էլ ոլորտի պատասխանատուների կողմից ամեն առիթով շեփորահարվի, թե այս բնագավառը վերջին շրջանում լրջագույն բարեփոխումների է ենթարկվել, փաստը մնում է փաստ՝ ներկայումս էլ շարունակվում են այս ծառայության մեղքով մահացության դեպքեր գրանցվել, իսկ բժիշկների կողմից հաճախ սխալ օգնություն ցուցաբերելու պատճառով հիվանդի վիճակն է՛լ ավելի է վատանում: Չնայած որոշ կոսմետիկ բնույթ կրող բարեփոխումներին, որոնց ենթարկվել է շտապօգնության ծառայությունը, փաստը մնում է փաստ, որ համակարգում անելիքները դեռևս հսկայական են: Խոսքը, մասնավորապես, վերաբերում է բժշկական կադրերի խնդրին, որը պետք է նույն այդ բարեփոխումների միջուկը հանդիսանար:

Զավեշտը հասել է այն աստիճանի, որ հաճախ այս կամ այն կանչով օգնության մեկնած բժիշկը գաղափար անգամ չի ունենում, թե կոնկրետ ինչ օգնություն է անհրաժեշտ ցույց տալ հիվանդին: Շատ դեպքերում պատահում է այնպես,որ իր չիմացությունը չմատնելու համար նա ինչ-որ օգնություն է ցուցաբերում, որը, ինչպես կռահում եք, ամենևին էլ չի բարելավում հիվանդի վիճակը, իսկ այնուհետև առանց սպասելու հիվանդի առողջական վիճակի բարելավմանը` դիմում փախուստի: Բանը հասել է նրան, որ շատ հաճախ բժիշկը նույնիսկ զլանում է էլեկտրասրտագրության սարքն իր հետ վերցնել, թողնում է այն մեքենայի մեջ՝ չգիտես ինչու վստահ լինելով, որ հիվանդի գանգատներն ամենևին էլ, ասենք, սրտին չեն վերաբերի: Չնայած այս ամենին՝ կադրային բարեփոխումների հարցում, սակայն, առողջապահության նախարարությունը շարունակում է դեռևս «փափուկ» քաղաքականություն վարել: Ոլորտի մի շարք մասնագետներ նշում են, որ ծառայության առջև առկախված է բժշկական սարքավորումների լրջագույն խնդիր,ու եթե արտակարգ իրավիճակ ստեղծվի և, ասենք, մեկ օրում մի քանի հարյուր կանչ գրանցվի, համակարգը ֆիզիկապես ի զորու չի լինի բնակչությանը սպասարկել: Քիչ թիվ չեն կազմում նաև իրենց մասնագիտական պարտականություններում թերացած բժիշկների հանդեպ կիրառած տույժերն ու պատիժները, որոնք, ցավոք, հիվանդների կյանքը հետ չեն բերում: Մահացածի հարազատներն էլ ամենևին չեն սփոփվում մեղավոր բժշկին աշխատանքից հեռացնելու հանգամանքով, ինչն էլ, իր հերթին, ծնում է այնպիսի խիստ անցանկալի երևույթներ, ինչպիսիք են բժշկի նկատմամբ գործադրվող բռնությունը, ծեծն ու ջարդը:

Ակնհայտ է, որ Հայաստանի շտապ բժշկական օգնության ծառայությունը, որի սոցիալական դերն ու նշանակությունը երևիթե գիտակցում է հասարակության ամեն մի անդամ, կադրային բարեփոխումների լրջագույն կարիք ունի, ինչը թույլ կտար էապես բարելավել նշված ծառայության գործունեության որակը: Շտապօգնությունում պետք է աշխատեն բացառապես որակյալ մասնագետներ` ռեանիմատոլոգներ, կարդիոռեանիմատոլոգներ, ովքեր տիրապետում են առաջին օգնության բոլոր հմտություններին: Բացի այդ՝ շտապ օգնության բժիշկները, մեր համոզմամբ, զուգահեռաբար պետք է աշխատեն նաև երկրի լավագույն կլինիկաներում, ինչը նրանց հնարավորություն կընձեռի համապատասխան փորձ ձեռք բերել, է՛լ ավելի մասնագիտանալ իրենց գործում: Հուսանք, որ մեր կողմից բարձրաձայնված այս խնդիրը հերթական անգամ չի անտեսվի պատասխանատուների կողմից և կգտնի իր շուտափույթ լուծումը: Չնայած ասա, երբ է պատահել, որ որևիցե խնդիր այս երկրում շուտափույթ լուծում ստանա, որ իզուր մարդկանց հույսով ես անում…

Առողջություն ձեզ:

Դավիթ Բաբանով