Փաշինյանի «ծուղակը» ՀԱՊԿ-ի համար. վտանգավոր խաղ՝ Հայաստանի շահերի հաշվին

Երեկ Հայաստանի իշխանությունները հայտարարեցին, որ մեր երկիրը պաշտոնապես դիմում է ՀԱՊԿ-ին՝ հայ-ադրբեջանական սահմանին առաջացած լարվածությունը կարգավորելու նպատակով:  Սակայն, Հայաստանը ՀԱՊԿ-ին դիմել է ոչ թե Հավաքական անվտանգության պայմանագրի 4-րդ հոդվածի, որը վերաբերում է այն դեպքերին, երբ Հավաքական անվտանգության պայմանագրի անդամ պետությունը ենթարկվել է ագրեսիայի, այլ՝ 2-րդ հոդվածի հիման վրա, որը վերաբերում է այն դեպքերին, երբ Հավաքական անվտանգության պայմանագրի անդամ պետությունը ենթարկվում է անվտանգության, կայունության կամ տարածքային ամբողջականության հետ կապված սպառնալիքի։ Ընդ որում՝ ի տարբերություն 2-րդ հոդվածի, որը ենթադրում է զուտ խորհրդատվությունների նախաձեռնում, 4-րդ հոդվածը նախատեսում անմիջապես ռազմական օգնության տրամադրում։ Այսինքն, Սյունիքի հատվածում 3.5 կմ, իսկ որոշ գնահատականների համաձայն՝ 5 կմ խորությամբ թշնամական ուժերի ներխուժումը, և դրան զուգահեռ Գեղարքունիքի մարզի վարչական տարածք ներխուժումը ՀՀ իշխանությունն իր դաշնակիցներին ներկացնում է ոչ թե որպես ագրեսիա ուղղված Հայաստանի Հանրապետության դեմ, այլ, զուտ, որպես սպառնալիք ՀՀ անվտանգության, կայունության կամ տարածքային ամբողջականության դեմ:

Ընդ որում, մինչև օրվա երկրորդ կես ՀԱՊԿ-ից հայտնում էին, որ Հայաստանի դիմումը դեռ չեն ստացել, իսկ փոխվարչապետ Ավինյանը հորդորում էր պատրաստվել վատագույն սցենարի: Կրկնվում է 44-օրյա պատերազմի պատմությունը, երբ Նիկոլ Փաշինյանը ՌԴ-ին դիմեց, ոչ թե 2010, այլ 1997 թվականի պայմանագրի հիման վրա, որը, ըստ էության, որևիցէ կոնկրետ օգնություն և գործողություն չէր ենթադրում: Այժմ էլ Փաշինյանը դիմում է ՀԱՊԿ-ին մի կետով, որը բնավ չի ենադրում ռազմական օգնության տրամադրում: Բացի այդ, այսօր Փաշինյանը հեռախոսազրույց է ունեցել ՌԴ նախագահ Վլադիմիր Պուտինի հետ, որից հետո ՌԴ նախագահի մամուլի խոսնակ Դմիտրի Պեսկովը հայտարարել է, որ Հայաստանի վարչապետ ՌԴ նախագահից օգնություն չի խնդրել:

Մինչդեռ երեկվանից սորոսական մերձիշխանական շրջանակները փորձում են ստեղծել տպավորություն, որ սա լուրջ քննություն է ՀԱՊԿ-ի և հատկապես դաշնակից ՌԴ-ի համար, որը պետք է ցույց տա, թե որքանով  է պատրաստ գործուն քայլերով պաշտպանել Հայաստանին: Սակայն, գործուն քայլեր ՌԴ-ն այս պահին չի կարող գործադրել հենց ՀՀ իշխանությունների պատճառով: Մինչդեռ դա չի խանգարում սորոսական շրջանակներին, որոնք, իհարկե, ուղղորդվում են մեկ կենտրոնից օրինակ՝ հարցականի տակ դնել Սյունիքում ռուսական զորքերի արդյունավետությունը մեր սահմանների պաշտպանության հարցում: Սա, անշուշտ, ունի առավել խորը նպատակներ, որոնցից մեկն էլ հետագայում ռուսական բազաների դուրս բերման պահանջը առաջ քաշելն է:

Ի՞նչ նպատակ են հետապնդում Փաշինյանն ու թիմը: Առաջին նպատակը՝ խաղաղ կարգավորման գործընթացում ՌԴ հեղինակության սասանումն է և արևմտյան տերությունների ներգրավվածության մեծացումը այդ պրոցեսում: Պատահական չէ, որ հենց այս օրերին Լոնդոնից հնչում են հայտարարություններ, որ Արցախում պետք է տեղակայվի ոչ թե ռուսական, այլ միջազգային խաղաղապահ բրիգադ:

Փաշինյանի երկրորդ նպատակն է՝ հնարավորինս ձգձգել այս լոկալ կոնֆլիկտը և հնարավորության դեպքում մտցնելով ռազմական դրություն՝ չեղարկել արտահերթ խորհրդարանական ընտրությունները, քանի որ վերջինս հասկանում է, որ իր իշխանությունը վերարտադրելու շանսեր գրեթե չունի:

Ինչպես տեսնում ենք՝ ստեղծված իրավիճակում Հայաստանի իշխանությունները կրկին վտանգավոր խաղեր են վարում` վտանգելով ՀՀ անվտանգությունը, սուվերեն տարածքը, հրահրելով հակառուսական հիստերիա և փորձելով որոշ ժամանակով էլ երկարացնել իշխանության մնալը: Թե ինչ նպատակով՝ թերևս սա է գլխավոր հարցը...

Այս թեմայով Ցանկացած ճգնաժամ գիտելիքի պակասից է, մեր բոլոր պրոբլեմների լուծման բանալին կրթությունն է. Նիկոլ Փաշինյան Ամեն անգամ, երբ թվում է՝ ցինիզմը, այնուամենայնիվ, սահմաններ ունի, Փաշինյանը հակառակն է ապացուցում. Սուրեն Սուրենյանց Ինչու Փաշինյանը արհամարհեց Բայդենի «հրաժեշտի» ընդունելությունը․ Սուրեն Սարգսյան Փաշինյանի և Ալիևի հնարավոր հանդիպման հարցը կախված է բացառապես նրանցից․ Լավրով Ցավալի է, որ խորանի առջևից հետևում է Ամենայն Հայոց դավաճանը՝ մարդ, ում «ջանքերով» պղծվել են տասնյակ ու տասնյակ օծյալ խորաններ. Ռուբեն Մելիքյան