Արցախցիների թոշակի հաշվարկի համար լրացուցիչ հիմքեր են պահանջում. նախարարությունն արձագանքել է

Արցախից բռնի տեղահանված կենսաթոշակային տարիքի քաղաքացիները Հայաստանում կենսաթոշակային ստաժի հաշվարկման հետ կապված խնդիրների են բախվում: Այս մասին NEWS.am-ի հետ զրույցում հայտնեց փաստաբան Մանուշ Եսայանը:

Նա տեղեկացրեց, որ Աշխատանքի և սոցիալական հարցերի նախարարության միասնական սոցիալական ծառայությունը, որտեղ հաշվարկվում է քաղաքացու կենսաթոշակը, Արցախից բռնի տեղահանված իր վստահորդների աշխատանքային գրքույկներում առկա գրառումները բավարար ապացույց չի համարել աշխատանքային ստաժի հաշվարկման համար՝ պահանջելով լրացուցիչ ապացույցներ:

«Աշխատանքային գրքույկները պատշաճ լրացված են, որևէ խախտում չկա, սակայն նախարարությունից պարզաբանում են, որ ՊԵԿ-ին ուղղված հարցումների արդյունքում  չի հիմնավորվել, որ տվյալ քաղաքացին 35 և ավելի տարիների աշխատանքային ստաժ ունի: Գուցե տվյալների բազաներն են թերի կամ արխիվները փոխանցելու հետ կապված խնդիրներ կան, սակայն դրանք չպետք է ի վնաս քաղաքացու կիրառվեն»,-նշեց Եսայանը:

Փաստաբանի խոսքով՝ վարչարարության հիմնարար սկզբունքների համաձայն՝ անձի հայտնած տեղեկությունները համարվում են հավաստի, քանի դեռ վարչական մարմինը հակառակը չի ապացուցել:

«Ասում են՝ տվյալների բազաներում չենք հայտնաբերել, լրացուցիչ ապացույցներ բերեք: Այս իրավիճակում անձը երևի թե պետք է դիմի Ադրբեջանի՞ն, որ ստանա ապացույցներ, որ աշխատել է իքս տարիներ և իրավացիորեն հավակնում է ստանալ համապատասխան կենսաթոշակը»,-ասաց նա՝ ընդգծելով, որ վարչական մարմնի կողմից քաղաքացու աշխատանքային ստաժի վերաբերյալ հավելյալ տեղեկություններ չունենալը չի կարող համարվել հերքող ապացույց:

 Արցախից բռնի տեղահանված քաղաքացիների կենսաթոշակային ստաժի հաշվարկման հետ կապված խնդրով արդեն իսկ հայցադիմումներ են ներկայացվել ՀՀ վարչական դատարան:

Նշենք, որ Լեռնային Ղարաբաղից բռնի տեղահանված անձանց կենսաթոշակներն ու նպաստները ՀՀ-ում նշանակվում և վճարվում են գործող օրենսդրությանը համապատասխան։ Արցախից տեղահանված անձինք ՀՀ-ում կենսաթոշակների նշանակման համար կարող են դիմել միայն ՀՀ-ում բնակության վայրի հասցեում հաշվառում ունենալու դեպքում: 
ՀՀ աշխատանքի և սոցիալական հարցերի նախարարության կենսաթոշակային ապահովության և այլ դրամական վճարների վարչության պետ Անահիտ Գալստայնը NEWS.am-ի հետ զրույցում պարզաբանեց, որ աշխատանքային ստաժի հաշվարկման հետ կապված հիշյալ խնդիրը նոր չէ. այն վերաբերում է ոչ միայն ԼՂՀ, այլև ՀՀ  տարածքում քաղաքացիների աշխատած ժամանակահատվածին:

Նախարարության պաշտոնյայի խոսքով՝ մինչև 2013թ. հունվարի 1-ն ընկած ժամանակահատվածի համար աշխատանքային ստաժը հաստատող հիմնական փաստաթուղթն աշխատանքային գրքույկն է, իսկ 1992թ. հունվարից մինչև 2013թ. հունվարի 1-ը` նաև սոցիալական վճարներ կատարելը կամ աշխատավարձ ստանալը հաստատող փաստաթուղթը: 

«2012-2013 թվականներից սկսած մենք հիմք ենք ընդունում հարկային մարմինների կողմից վարվող տեղեկատվական բազաներում առկա տեղեկատվությունը: Իսկ 1992թ. մինչև 2012-2013թ.  ընկած ժամանակահատվածում աշխատանքային ստաժը հաստատելու հետ կապված դժվարություններ կան, քանի որ շատ արխիվներ պահպանված չեն»,-ասաց նա:

Գալստյանի խոսքով՝ սա է պատճառը, որ բացի աշխատանքային գրքույկից, իրենք պահանջում են նաև սոցիալական վճար կատարած լինելը կամ աշխատավարձ ստացած լինելը հավաստող փաստաթուղթ:
 
«Օրենսդրությամբ նախատեսված  է, որ դպրոցներում, մանկապարտեզներում, գործկոմներում աշխատած ժամանակահատվածը հաշվարկվում է բացառապես աշխանքային գրքույքներում առկա գրառումների հիման վրա»,-նշեց նա՝ հավելելով, որ արդեն մեկ տարի է այս դրույթը տարածվում է նաև քաղաքացիների՝ Լեռնային Ղարաբաղի տարածքում աշխատած ժամանակահատվածի վրա:

Գալստյանը հայտնեց, որ նախարարությունը նախատեսում է առաջիկայում ընդլայնել այն կազմակերպությունների ցանկը, որտեղ աշխատած լինելու պարագայում այլևս չի պահանջվի սոցիալական վճար կատարած լինելը կամ աշխատավարձ ստացած լինելը հավաստող փաստաթուղթ, ինչը  կվերաբերվի թե՛ Հայաստանում և թե՛ ԼՂՀ տարածքում աշխատած ժամանակահատվածներին:

Այս թեմայով Դասագրքերի հրատարակման մրցույթ՝ 5-րդ, 7-րդ, 10-րդ դասարանների համար «Նիկոլն իր իշխանությունը պահելու համար մահապարտ է». Զոհրաբյան (տեսանյութ) «Նիկոլն իր իշխանությունը պահելու համար մահապարտ է». Զոհրաբյան (տեսանյութ) «Նիկոլն իր իշխանությունը պահելու համար մահապարտ է». Զոհրաբյան (տեսանյութ) Իրանը Իսրայելի իշխանությունների համար կանխատեսել է Սադամ Հուսեյնի ճակատագիրը