Հայաստանի ՀՆԱ-ի աճը կդանդաղի, դրամի թուլացում է սպասվում․ ԵԱԶԲ
ՏնտեսությունՀայաստանում ազգային արժույթի փոխարժեքը դոլարի նկատմամբ կթուլանա, իսկ ինֆլյացիան աստիճանաբար կնվազի։ Այս մասին ասվում է Եվրասիական զարգացման բանկի (ԵԱԶԲ) 2023 թվականի մակրոտնտեսական կանխատեսման մեջ, փոխանցում է News.am-ը։
Անդրկովկասյան հանրապետության արտահանման աճը կզսպվի արտարժույթի ներհոսքի եւ դրա արդյունքում կայունացած դրամի շնորհիվ։ Ըստ այդմ, հայկական ապրանքների գները դոլարով եւ եվրոյով կշարունակեն մնալ համեմատաբար բարձր։ Ներմուծումը, ընդհակառակը, ավելի շահավետ կդառնա։ Ուստի, ԵԱԶԲ-ի ակնկալիքների համաձայն, ներմուծման գործառնությունների ծավալն ավելի արագ կաճի, քան արտահանումը։
Միաժամանակ, ակնկալվում է, որ Հայաստանը կշարունակի զգալի ներհոսք ստանալ արտերկրից (այդ թվում՝ Ռուսաստանից), ինչպես նաեւ զբոսաշրջիկներից։ Այսպիսով, ըստ բանկի տվյալների, 2022 թվականի հունվար-սեպտեմբերին Ռուսաստանից ժամանած քաղաքացիների թիվն աճել է 2,4 անգամ՝ կազմելով 570 հազար մարդ կամ բոլոր զբոսաշրջիկների ավելի քան 40 տոկոսը։
Այս գործոնների արդյունքում, ըստ բանկի ակնկալիքների, 2023 թվականին դրամի գերարժեւորումը կպահպանվի, սակայն աստիճանաբար կնվազի։ Եթե վերջին երկու-երեք ամիսներին դոլարի նկատմամբ դրամը եղել է 395-400 մակարդակում, ապա 2023-ի միջին տարեկան արժեքը ակնկալվում է 438՝ մեկ դոլարի դիմաց, իսկ 2024-ին՝ 465։
Առաջին եռամսյակի արդյունքներով ինֆլյացիան, ԵԱԶԲ-ի գնահատականներով, մոտ կլինի 7,2 տոկոսին, փետրվարին գների աճը կազմել է 8,1 տոկոս։
Պահանջարկի զսպման եւ տոկոսադրույքների բարձրացման քաղաքականության շնորհիվ, որը վարում է ՀՀ ԿԲ-ն, ակնկալվում է, որ 2023 թվականի վերջում գնաճը կդանդաղի մինչեւ 4,6 տոկոս, իսկ 2024 թվականի վերջում՝ մինչեւ 3,3 տոկոս։ Դրան կնպաստի պարենային ապրանքների համաշխարհային գների կայունացումը։
ԵԱԶԲ-ը կանխատեսում է, որ Հայաստանը 2022 թվականը կփակի ՀՆԱ-ի 12,5 տոկոս աճով, հիմնականում պայմանավորված շինարարության եւ հարակից ոլորտներում հետճգնաժամային ակտիվությամբ, ինչպես նաեւ երկարաժամկետ բնակության համար օտարերկրացիների (հիմնականում ռուսների) ներհոսքով: Միաժամանակ 2023 թվականի տնտեսական աճի կանխատեսումը 4,2 տոկոս է, 2024 թվականի համար՝ 4,3 տոկոս։
Տնտեսական ակտիվությունը Հայաստանում 2023 թվականի հունվարին աճել է 10,5 տոկոսով (մեկ ամիս առաջ՝ 12,8 տոկոս)։ Տնտեսական ակտիվության աճի աստիճանական դանդաղման միտումը շարունակվել է այս տարվա սկզբին։ Դա, ըստ ԵԱԶԲ-ի վերլուծաբանների, հիմնականում պայմանավորված է ծառայությունների եւ առեւտրի ոլորտների դինամիկայով՝ հունվարին համապատասխանաբար 25,9 տոկոս եւ 17,7 տոկոս (մեկ ամիս առաջ՝ 27,9 տոկոս եւ 23,9 տոկոս), ինչը վկայում է երկրում պահանջարկի աստիճանական կայունացման մասին։ Միեւնույն ժամանակ, շինարարության ոլորտի շրջանառությունը հունվարին արագացել է մինչեւ 12,2 տոկոս, մեկ ամիս առաջ գրանցված 7,3-ից հետո։ Հայաստանի ՀՆԱ-ի աճը 2022 թվականին կազմել է 14,2 տոկոս։