Ստեղծվել է մտքերը կարդացող սարք
Գիտություն և Մշակույթ
Սթենֆորդի համալսարանի գիտնականները առաջին անգամ ցույց են տվել, որ հնարավոր է վերծանել ներքին խոսքը՝ այն մտքերը, որոնք մենք «արտահայտում» ենք ինքներս մեզ։ Ուսումնասիրությունը հրապարակվել է Cell ամսագրում։
Տեխնոլոգիան հիմնված է ուղեղ-համակարգիչ ինտերֆեյսի վրա, որը գրանցում է նյարդային ակտիվությունը և այն թարգմանում տեքստի։ Ուսումնասիրությանը մասնակցել են չորս մարդ, որոնք ունեցել են ALS-ի կամ ուղեղի ցողունի կաթվածի պատճառով առաջացած ծանր կաթված։ Միկրոէլեկտրոդային զանգվածներ են տեղադրվել խոսքը կարգավորող կեղևում։ Համակարգը վերլուծել է նյարդային ակտիվությունը, երբ մասնակիցները կամ փորձել են արտասանել բառեր, կամ պարզապես մտքում «արտասանել» են դրանք։
Պարզվել է, որ ներքին խոսքը ակտիվացնում է ուղեղի նույն հատվածները, ինչ խոսակցական խոսքը, բայց ազդանշաններն ավելի թույլ են։ Արհեստական բանականության միջոցով գիտնականները կարողացել են վերծանել երևակայական բառերը և ամբողջական նախադասությունները 74% ճշգրտությամբ։
Համակարգը նաև ճանաչել է ինքնաբուխ մտքերը. օրինակ՝ էկրանին մտքում շրջանակներ հաշվելիս ալգորիթմը վերծանել է թվերի հաջորդականություն։
«Եթե միայն մտածեք բառերի մասին, այլ ոչ թե փորձեք դրանք արտասանել, խոսքի խանգարումներ ունեցող մարդկանց համար դա պոտենցիալ ավելի արագ և հարմար կլինի», - նշել է ուսումնասիրության հեղինակներից մեկը՝ Բենջամին Մեշեդե-Կրասան։
Գաղտնիությունը պաշտպանելու համար մշակողները ներդրել են «գաղտնաբառ», որը համակարգը ակտիվացնում է միայն որոշակի մտային արտահայտությամբ։ Փորձը ցույց է տվել, որ մտային գաղտնաբառը ճանաչվել է ավելի քան 98% ճշգրտությամբ։
Չնայած տեխնոլոգիան դեռևս հեռու է գործնական կիրառումից, գիտնականները կարծում են, որ ապագայում այն թույլ կտա խոսքի ծանր խանգարումներ ունեցող մարդկանց շփվել գրեթե նույնքան սահուն, որքան սովորական զրույցի ժամանակ։
Թարգմանությունը՝ Lurer.com-ի


















































Ամենադիտված
Իմ դարի չափ տխրությունն Անին վերցրեց իր փխրուն ուսերին ու տարավ․ Նազենի Հովհաննիսյան