Սվիտալսկին հորդորում է փոխել Սահմանադրությունն ու ազատվել խորհրդային կառավարումից

Հայաստանում ԵՄ դեսպան Պյոտոր Սվիտալսկին և պաշտոնական Բրյուսելն այն համոզմանն են, որ Հայաստանի համար կառավարման լավագույն մոդելը խորհրդարանականն է:

«ՀՀ արտահերթ խորհրդարանական ընտրությունների նշանակությունը Հայաստան-Եվրամիություն հարաբերությունների համատեքստում» քննարկում-սեմինարի ժամանակ վերջինս ասաց, որ թեև իր ու իր գործընկերների մասնավոր տեսակետները հաճախ չէին համընկնում Հայաստանի՝ խորհրդարանական մոդելին անցնելու հարցի առնչությամբ, բայց իրենց ընդհանուր եզրահանգումն այն էր, որ պառլամենտարիզմի անցումն անհրաժեշտ էր Հայաստանի համար:

Վերջինս, սակայն, նկատեց, որ ՀՀ-ում գործող Սահամանդրության հետ կապված որոշակի վերապահումներ ունեն ու խնդիրներ են տեսնում մեր մայր օրենքի մեջ, քանի որ այն կարծես մեկ հոգու համար գրված Սահմանադրություն լինի, իսկ իր անձնական կարծիքն այն է, որ պետք է փոխել Սահմանադրությունը:

«Հայաստանի Սահմանադրությունը մեծ լիազորություն է տալիս վարչապետին, իսկ նախագահը կարծես հարսանիքի գեներալ (պաշտոնաթող գեներալ) է: Իհարկե, աշխարհում ուրիշ այլ երկրներ նույնպես կան, որտեղ նախագահը գրեթե լիազորություն չունի, ինչպես օրինակ Գերմանիան է, բայց Գերմանիայում պառլամենտը երկպալատ է, որը ոչ պակաս լիազորություններով է օժտված: Ու եթե Գերմանիայում ուժեղ և հավասարակշող նախագահի կարիք չկա, ապա Հայաստանում դրա անհրաժեշտությունն ուղղակի անհրաժեշտություն է»,- մեկնաբանեց Սվիտալսկին:

Վերջինս, անդրադառնալով պառլամենտական կառավարման երկրում ուժային կառույցների վերահսկողության համակարգին, ասաց, որ Հայաստանի Սահամանդրությունն այդ մասով նույնպես կաղում է: «Ձեզ մոտ անգամ ներքին գործերի նախարարություն չկա: Աշխարհում առանց ներքին գործերի նախարարության երկրները հիմնականում կա՛մ նախագահական կառավարման մոդելի են, կա՛մ բռնապետական»,- ընդգծեց բանախոսը:

ԵՄ դեսպանը խոսեց նաև սփյուռքի դերի ու նշանակության մասին՝ կրկին հղում անելով Սահմանադրությանը: Ըստ նրա՝ Հայաստանի Սահմանադրությունը մեր այդքան մեծ սփյուռքին որևէ իրավունք չի տալիս: «Ես իհարկե համաձայն եմ, որ հարցը բավական բարդ է, որովհետև սփյուռքը կարող է ազդել, օրինակ, ընտրությունների ընթացքի վրա, և պատահական չէ, որ հույներն էլ վախենում էին, որ ԱՄՆ-ում բնակվող իրենց ազգակիցների մասնակցությունն ընտրություներին կարող է էական ազդեցություն թողնել դրանց արդյունքների վրա: Հետևաբար, որոշեցին ընտրության մասնակցության իրավունք տրամադրել միայն Եվրոպայում բնակվող հույներին: Իսկ Թուրքիայում, օրինակ, յուրաքանչյուր թուրք կարող է քվեարկել, բայց միայն Թուրքիայի տարածքում: Նրանց օդակայաններում ընտրատեղամասեր կան, և հազարավոր թուրքեր ժամանում են Թուրքիա զուտ միայն ընտրություներին մասնակցելու համար»,- նկատեց Պյոտոր Սվիտալսկին՝ շեշտելով, որ ՀՀ Սահամանդրությունը սփյուռքին որևէ ձայն չի տալիս:

ՀՀ-ում ԵՄ դեսպանի համոզմամբ՝ Հայաստանը նոր կառավարման մոդելի անցնելու անհրաժեշտություն ունի, քանի որ մեզ մոտ բավական շատ է խորհրդայինը: «Ի դեպ, ԽՍՀՄ նախկին երկրներից խորհրդային բարքերի մասին ամենաընդգծված նոստալգիան (նույնիսկ Ռուսաստանից առավել) Հայաստանի բնակիչների մոտ է դրսևորվում: Խորհրդային մտածելակերպը տեղ է գտնում նաև կառավարման մոդելում, ինչը նկատել էր նաև նախկին վարչապետ Կարեն Կարապետյանը, որի ղեկավարած գործադիր մարմինը շաբաթական 50 որոշում էր ընդունում: Նա աշխատում էր դա վերացնելու ուղղությամբ, բայց 2016-ի նոյեմբերից այլևս դադարեցրեց աշխատել այդ ուղղությամբ»,- նկատեց բանախոսն ու հույս հայտնեց, որ նոր կառավարիչները, ի դեմս Փաշինյանի, կազատվեն այդ ժառանգությունից ու կփոխեն կառավարման ներկա մոդելը: