Կողբ գյուղի տներից մեկի տանիքում հրդեհ է բռնկվել ՄԹ ֆինանսների նախարարարը ստել է իր աշխատանքային փորձի մասին․ The Times Ամեն օր Զելենսկին սարսափելի լուրեր է ստանում՝ ռազմաճակատից Ինչ կենսագրություն ունի ՔԿ նախագահի թեկնածու Արթուր Պողոսյանը Շահագործման է հանձնվել հերթական զինվորական ճաշարանը. ՊՆ (տեսանյութ) Կանանց ազգային հավաքականը ընկերական խաղ կանցկացնի․ հայտնի է մրցակիցը Իսրայելը հարվածել է սիրիա-լիբանանյան սահմանի անցակետին. SANA «Nemra»-ն ներկայացրել է Սերժ Թանկյանի հետ համատեղ նոր երգն ու տեսահոլովակը (տեսանյութ) Ուկրաինան ունի բոլոր հնարավորությունները հաջորդ տարի ավարտելու պատերազմը. Զելենսկի Ժողովրդի պատասխանը Փաշինյանի՝ Արևմտյան Հայաստան և «Արևմտյան Ադրբեջան» թեզին (տեսանյութ) Շոլցի կուսակցության վարկանիշը շարունակում է ընկնել և կազմում է 14% ԱԺ հանձնաժողովները նիստեր կգումարեն. օրակարգը հայտնի է 

Հայաստանի տնտեսական խնդիրների թանձրացող ստվերը. «Փաստ»

Հասարակություն

«Փաստ» օրաթերթը գրում է.

Համաշխարհային տնտեսությունը փորձում է հարմարվել առկա աշխարհաքաղաքական իրողություններին, որի արդյունքում մեծ փոփոխություններ են տեղի ունենում արտադրության, կապիտալի հոսքի և մատակարարման շղթաների շրջանակում։ Բազմաթիվ երկրներ փորձում են դիվերսիֆիկացնել տնտեսական հարաբերությունները՝ նվազեցնելով իրենց կախվածությունը որևէ տնտեսական շղթայից։ Օրինակ՝ վերջին շրջանում արևմտյան երկրները փորձում են նվազեցնել իրենց կախումը Չինաստանից ապրանքների ներկրումից։ Հենց դրանով պայմանավորված՝ բարձր մաքսատուրքեր են սահմանվում չինական արտադրության մի շարք ապրանքատեսակների՝ մասնավորապես էլեկտրամեքենաների նկատմամբ, իսկ արևմտյան ներդրումները Չինաստանից հոսում են դեպի արևել յան Ասիայի այլ երկրներ։ Բայց Հայաստանում հաշվի չեն առնվում տնտեսության դիվերսիֆիկացիայի ու նոր մատակարարման շղթաների կարևորությունը։

Ուկրաինայում ընթացող պատերազմից ի վեր մեծանում է մեր տնտեսական կախվածությունը արտաքին գործոններից։ Իսկ արտաքին գործոնները կարող են տնտեսական դիսբալանսի, ինչու չէ՝ նաև լուրջ խնդիրների պատճառ դառնալ։ Բայց այս հանգամանքի վրա բարձրագույն իշխանության կողմից որևէ մեծ ուշադրություն չի դարձվում։ Խնդիրն այն է, որ ռուս-ուկրաինական պատերազմով պայմանավորված՝ նոր տնտեսական իրավիճակը դեռևս շարունակում է դրական ազդեցություն ունենալ մեր տնտեսության վրա։ Պատահական չէ, որ տնտեսական ակտիվության ցուցանիշը 2024 թվականի առաջին կիսամյակին նախորդ տարվա նույն ժամանակահատվածի նկատմամբ աճել է 10,4%-ով։ Բայց եթե 2024 թվականի փետրվարին արձանագրվել է 16,4 % տնտեսական ակտիվություն, ապա հետագա ամիսներին այն սկսել է նվազել՝ հունիս ամսին արդեն կազմելով 7,1%։

Ու նախատեսվում է, որ տնտեսական ակտիվության ցուցանիշը հետագա ամիսներին էլ ավելի է նվազելու։ Ու այս իրողությունը կանխատեսելի է նաև տնտեսական ոլորտի ներկայացուցիչների համար։ Պատահական չէ, որ փորձագիտական շրջանակներում կանխատեսում են, որ տնտեսական աճը տարեվերջին կլինի մոտ 6 տոկոսի շրջանակում: Իսկ այսպիսի տնտեսական միտումը չի կարող իր ազդեցությունը չունենալ երկրի հարկաբյուջետային համակարգի վրա։ Օրերս «Լույս» հիմնադրամը ներկայացրել է 2024 թվականի առաջին կիսամյակում ՀՀ պետական բյուջեի կատարման հաշվետվության վերաբերյալ իր վերլուծությունը, որտեղ մտահոգիչ է համարվում հատկապես այն պատկերը, որ մշակող արդյունաբերության (առաջին կիսամյակի բարձր տնտեսական ակտիվության «լոկոմոտիվի»՝ ոսկերչական գործունեության ծավալների մասով) աճի կտրուկ դանդաղում է նկատվել, ինչի հետևանքով 2024 թվականի երկրորդ եռամսյակում յուրաքանչյուր ամիս արձանագրվել է մշակող արդյունաբերության կուտակային աճի՝ նախորդ ամսվա ցուցանիշից զգալիորեն ավելի ցածր մակարդակ։

Ու եթե մի ժամանակ իշխանությունները հպարտանում էին, թե սպասվածից ավելի հարկային եկամուտներ են հավաքագրել, Փաշինյանն էլ կառավարության նիստերում այսպիսի իրողությունն անվանում էր «աննախադեպ», ապա հիմա իրավիճակը կտրուկ փոխվել է։ Այս տարվա առաջին կիսամյակում բյուջեի եկամուտների աճի տեմպը նախորդ տարվա նույն ժամանակահատվածի ցուցանիշից ավելի քան եռակի պակաս է՝ պայմանավորված հարկային եկամուտների և պետական տուրքերի աճի ավելի քան քառակի դանդաղմամբ։ ՀՀ պետական բյուջեի 2024 թվականի առաջին կիսամյակի ընդհանուր եկամուտները կազմել են 1,243.7 մլրդ դրամ և ճշտված պլանի նկատմամբ թերակատարվել են 8 %-ով։ Ու թերևս դրանով է պայմանավորված, որ կառավարությունում անընդհատ մտածում են, թե ինչ նոր հարկատեսակներ ու տուրքեր կարող են ավելացնել, որպեսզի բյուջեի եկամուտներն ապահովեն։ Բայց եթե կարճաժամկետ իմաստով այսպիսի քաղաքականության արդյունքում բյուջեի եկամուտները կարող են ավելանալ, ապա երկարաժամկետ կտրվածքով այն իր բացասական հետևանքներն է ունենալու տնտեսության՝ մասնավորապես փոքր ու միջին բիզնեսի վրա ու հանգեցնելու է հարկային եկամուտների էլ ավելի կրճատման։

«Լույս» հիմնադրամի կատարած վերլուծությունը ցույց է տալիս, որ 2024 թվականի առաջին կիսամյակում թերակատարվել են պետական բյուջեի նաև ծախսերը։ Ընդ որում, դա վերաբերում է թե՛ ընթացիկ, թե՛ կապիտալ ծախսերին։ Եվ այս տարվա առաջին կիսամյակում ՀՀ պետական բյուջեն ունեցել է 11 մլրդ դրամի հավելուրդ, մինչդեռ ծրագրված էր ունենալ 56,4 մլրդ դրամի պակասուրդ: Այսինքն, բյուջեի կատարումը պլանից շեղվել է շուրջ 67,4 մլրդ դրամով: Մի կողմից՝ բյուջեի թերակատարումը, բնականաբար, պայմանավորված է եկամուտների թերակատարմամբ, իսկ մյուս կողմից էլ՝ այն կապված է այն հանգամանքի հետ, որ կառավարության կողմից նախատեսված ծրագրերն ուղղակի չեն իրականացվել։ Ուշագրավն այն է, որ գրեթե չեն իրականացվել ՀՀ-ի համար կենսական նշանակություն ունեցող այնպիսի ծրագրեր, ինչպիսիք են «Ռազմարդյունաբերության համալիրի զարգացումը» և «Թվային փոխակերպման գործընթացի իրականացումը»։ Այնինչ, եթե բյուջեով նախատեսված ծախսերը կատարվեին, ապա դա իր դրական էֆեկտը կունենար նաև ընդհանուր տնտեսական աճի միջավայրի վրա։ Թերևս ոլորտի պատասխանատուներն ընդունակ չեն կազմակերպել նախատեսված ծրագրերի արդյունավետ իրականացումը։ Իսկ այս ամենը վկայում է, որ ինչպես Հայաստանի տնտեսության մեջ, այնպես էլ հարկաբյուջետային համակարգում եղած խնդիրներն ավելի են խորանալու։

ԱՐԹՈՒՐ ԿԱՐԱՊԵՏՅԱՆ

Հետևե՛ք -ին Youtube-ում`
Կողբ գյուղի տներից մեկի տանիքում հրդեհ է բռնկվել Թագուհի Քամիլան առողջական լուրջ խնդիրներ ունիՄԹ ֆինանսների նախարարարը ստել է իր աշխատանքային փորձի մասին․ The TimesԱմեն օր Զելենսկին սարսափելի լուրեր է ստանում՝ ռազմաճակատից Ինչ կենսագրություն ունի ՔԿ նախագահի թեկնածու Արթուր Պողոսյանը Շահագործման է հանձնվել հերթական զինվորական ճաշարանը. ՊՆ (տեսանյութ) Գալակտիկաների բախման ձայնային ալիքը հասել է Երկիր մոլորակՌԴ–ում բազմազավակ ընտանիքը որոշել է նորածին երեխային անվանակոչել «Օրեշնիկ» հրթիռի անունովԿանանց ազգային հավաքականը ընկերական խաղ կանցկացնի․ հայտնի է մրցակիցը Ինչպես գնել էժան ավիատոմսեր․ խորհուրդներ՝ ճանապարհորդներին Իսրայելը հարվածել է սիրիա-լիբանանյան սահմանի անցակետին. SANA«Nemra»-ն ներկայացրել է Սերժ Թանկյանի հետ համատեղ նոր երգն ու տեսահոլովակը (տեսանյութ) Հոգեբանը խոսել է հազվագյուտ խանգարման մասին, որը զգալիորեն վատթարացնում է կյանքըՈւկրաինան ունի բոլոր հնարավորությունները հաջորդ տարի ավարտելու պատերազմը. Զելենսկի Ժողովրդի պատասխանը Փաշինյանի՝ Արևմտյան Հայաստան և «Արևմտյան Ադրբեջան» թեզին (տեսանյութ) Բլոգերը զարդ է պատվիրել Չինաստանից և սարսափել ստացված փաթեթը բացելուց հետոՇոլցի կուսակցության վարկանիշը շարունակում է ընկնել և կազմում է 14% ԱԺ հանձնաժողովները նիստեր կգումարեն. օրակարգը հայտնի է Երազել եմ`աղջիկ ունենամ, անունը դնեմ մայրիկիս պատվին. Վարդուհի Վարդանյանի որդու հուզիչ խոսքը`մոր մասին (տեսանյութ)Ֆիդանը հայտարարել է, որ ՀԱՄԱՍ-ի քաղբյուրոն չի տեղափոխվել Թուրքիա Ջուր չի լինելու«Ոչ մի սրբություն չկա»․ Քիմ Քարդաշյանը հայտնվել է քննադատությունների կենտրոնում (լուսանկար)Պուտինն ուշագրավ օրենքներ է ստորագրել Երևանում պարեկները հայտնաբերել ու «պլաշչադկա» են տեղափոխել քաղաքը դիվադադար անողների ավտոմեքենաները Իլոն Մասկը գերազանցել է սեփական համաշխարհային ռեկորդըԷրդողանն արձագանքել է Նեթանյահուին ձերբակալելու ՄՔԴ-ի որոշմանը Արժույթի միջազգային հիմնադրամը կանխատեսում է Հայաստանի ՀՆԱ աճի տեմպերի նվազում և գործազրկության աճ Մայր Աթոռում կատարվել է սարկավագների ընծայման կարգը (լուսանկարներ) Սարիկ Անդրեասյանի կինը խոսել է ինտիմ տեսարաններում նկարահանվելու մասին Ռուսաստանը հետաքրքրություն է հայտնել Հայաստան պարենային մատակարարումների ավելացման հարցում Նարեկ Բավեյանի անկեղծ խոստովանությունն`առաջին կնոջից բաժանվելու պատճառների մասին ԱԺ պատվիրակությունը մասնակցում է ՆԱՏՕ-ի ԽՎ աշնանային նստաշրջանին Ուկրաինան կարող է ինքնապաշտպանության նպատակով օգտագործել ֆրանսիական հեռահար հրթիռները. Ֆրանսիայի ԱԳ նախարար ՌԴ–ում անօրինական միգրացիայի կազմակերպման նպատակով փաստաթղթեր կեղծելու համար տուգանք է սահմանվելԹունբերգի այցը Հայաստան ակամա դառը սիմվոլիզմ ուներ իր մեջ. Արմեն Աշոտյան Երգիչ Արման Աղաջանյանը հաղորդման ընթացքում ծնկաչոք համբուրել է Ալլա Լևոնյանի ձեռքերը (տեսանյութ)Իրանը հերքում է ԱՄՆ-ի և Մեծ Բրիտանիայի մեղադրանքները Բախվել են թիվ 36 երթուղու ավտոբուսն ու «Volvo» բեռնատարըԱրևմտյան Հայաստանը «Արևմտյան Ադրբեջանի» հետ համադրելը պատմագիտական սնանկություն է․ Լիլիթ ԳալստյանԱդրբեջանի խորհրդարանում քննադատել են Փաշինյանին՝ «Արևմտյան Ադրբեջան»-ը Արևմտյան Հայաստանի հետ համեմատելու համար Երբ 387 թ. աշխարհում սկսվեց գործածվել Արևմտյան Հայաստան տերմինը, մարդկությանը հայտնի չէին ոչ թուրքերը և ոչ էլ ադրբեջանցիները․ ՇարմազանովՎրացական ընդդիմությունը փակել է մայրաքաղաքի կենտրոնի երթևեկությունը (տեսանյութ) Հայազգի Էլեն Բադալյանը ռուսական «Ну-ка, все вместе!» շոուի եզրափակչում է (տեսանյութ) Ադրբեջանի դատախազությունը Ռուբեն Վարդանյանի միջազգային փաստաբանին թույլ չի տվել այցելել Բաքու Թրամփը կարող է որոշում ընդունել ԱՄՆ-ի զnրքերը Սիրիայից դուրս բերելու մասին․ Թուրքիայի ԱԳ նախարար Ֆիլիպինների փոխնախագահը նախագահի համար մարդասպան է վարձելԼավրովն ու Ֆիդանը հեռախոսազրույց են ունեցելՔոնոր Մաքգրեգորը մեղավոր է ճանաչվել կնոջ նկատմամբ սեռական ոտնձգություն կատարելու մեջ ՔՊ-ական պատգամավորները խուսափում են մեկնաբանել վարչապետի` «Արևմտյան Ադրբեջան» եզրույթը Օտարերկրյա դիվանագետները լքել են Ուկրաինան
Ամենադիտված