Ինչ է «բանկային գաղտնիքը». նոր օրենքն ինչքանով կազդի տնտեսության վրա

ՀՀ Ազգային ժողովը երկրորդ ընթերցմամբ և ամբողջությամբ ընդունեց «ՀՀ քրեական դատավարության օրենսգրքում լրացում կատարելու մասին» և «Բանկային գաղտնիքի մասին» ՀՀ օրենքում լրացում կատարելու մասին» ՀՀ օրենքների նախագծերի վերաբերյալ ՀՀ կառավարության օրենսդրական նախաձեռնությունը: Որոշման նախագիծը մշակվել է կոռուպցիոն հանցագործությունների դեմ պայքարն ավելի արդյունավետ դարձնելու անհրաժեշտությունից: Կոռուպցիոն հանցագործություների դեմ պայքարի գործում այդ փոփոխությունների արդյունավետության և հնարավոր հետևանքների մասին ԼՈՒՐԵՐ.com-ի թղթակիցը զրուցել է  «Հայացք» վերլուծական կենտրոնի փորձագետ, տնտեսագետ Լիլիա Ամիրխանյանի հետ:  

Նրա խոսքով՝ որքան էլ նման փոփոխություն կատարելու հիմքը եղել է կոռուպցիայի դեմ պայքարը, այնուամենայնիվ, օրենքում կատարված փոփոխություները կարող են բացասական արդյունք ունենալ:

«Մենք կարող ենք խնդիր ունենալ՝ բանկային համակարգի հետ կապված: Մեր տնտեսության ոչ բոլոր ոլորտներն են այնքան կայացած կամ զարգացման այն փուլում, որում բանկային համակարգն է: Հիմա այդ ոլորտը վտանգված է, քանի որ բանկային գաղտնիքի պահպանումը հիմնական երաշխիքներից է, երբ ֆիզիկական կամ իրավաբանական անձը պահ է տալիս իր միջոցները բանկին: Բանկն էլ իր հերթին, պահ տրված գումարը վերաբաշխում է տնտեսության մյուս ոլորտներին»,-նշեց նա:

Ամիրխանյանը ընդգծեց, որ այս փոփոխության արդյունքում բանկերից կապիտալի արտահոսք կլինի: Սա նշանակում է, որ տնտեսության մյուս ոլորտների վրա բաշխվող գումարների պակասորդ կլինի: Սա էլ իր հերթին շղթայական լուրջ հետևանքներ կունենա տնտեսության վրա:

«Երբ մենք համադրում ենք նպատակը, դրան հասնելու համար կիրառվող միջոցները և այն, թե վերջնարդյունքում ինչ կունենանք, կարծում եմ՝ արդյունքը և նպատակը համադրելի չեն: Այստեղ մենք հաշվարկների խնդիր ունենք»,-պարզաբանեց փորձագետը:

Նկատենք, որ նույն նախագիծը թույլ է տալիս քրեական հետապնդում իրականացնող մարմիներին ստանալ ոչ միայն գործին անմիջապես առնչվող անձի, այլև ընտանիքի անդամների և փոխկապակցված անձանց բանկային տվյալները:

«Ինչ-որ գործով համարվելով փոխկապակցված անձ՝ մարդը իր գյուտը կամ նորարարությունը, որը կարող է պահվել բանկում և համարվում է բանկային գաղտնիք, կամ այլ գաղտնի ինֆորմացիան ստիպված են լինելու տալ ինչ-ինչ մարմիններին, որը չեն ցանկանում, որն էլ, ըստ էության, դառնում է խնդիր»,-ասաց նա:

Ամիրխանյանը, ցավով, նշեց, որ մեր երկրում ունենք նախադեպ, երբ ինչ-ինչ օղակների համար ոչ այնքան հաճելի մարդկանց պարագայում, մինչև անգամ հեռու ընկերներ, կարող են համարվել փոխկապակցված անձ. «Ցավոք, մենք ունենք նման պրակտիկա: Փոփոխության արդյունքում, փոխկապակցված մարդկանց շրջանակը կարող է չափազանց լայնանալ: Եվ հիմա էլ մենք չենք կարող պատկերացնել, թե քանի անգամ է լայնանալու մարդկանց շրջանակը, ովքեր ստիպված կլինեն իրենց գաղտնի ինֆորմացիան տրամադրել ինչ-ինչ մարմինների»: 

Նա նաև նշեց, որ այս ամենի արդյունքում բանկերի նկատմամբ վստահությունը կնվազի, որը լուրջ հարված է բանկային համակարգի համար. «Զարգացող ու կայուն ոլորտին հարվածելը մեր տնտեսության համար կլինի բավական մեծ հետ քայլ: Արդյունքում՝ մենք կունենանք ներդրումների անկում: Պատկերացրեք, եթե ներքին հանրությունը որևէ ոլորտի հանդեպ չունի վստահություն, ապա արտաքին ներդրողը ևս վստահություն չի ունենա»:

Լուսինե Մարդոյան