Գյումրիի Սուրբ Ամենափրկիչ եկեղեցու 1878 թվականի բացառիկ լուսանկարը

Ռուբեն Շուխյանը ֆեյսբուքյան իր էջում գրում է.

«Ներկայացնենք Գյումրիի (Ալեքսանդրապոլ) Սուրբ Ամենափրկիչ եկեղեցու լուսանկարը, որը արվել էր 1878 թվականին լուսանկարիչ Դմիտրի Նիկիտինի կողմից և տեղ էր գտել «1877-1878 թթ. Ալեքսանդրապոլի ջոկատի ալբոմ» ժողովածուում: Փաստորեն, սա Սուրբ Ամենափրկչի մեզ հայտնի առաջին ֆոտոպատկերն է համարվում:

Սուրբ Ամենափրկիչ եկեղեցին, որի ճարտարապետը Թադևոս Անտիկյանն է եղել, կառուցվել է 1859-1873 թթ. ընթացքում՝ քաղաքի բնակչության հանգանակություններով և Անիի Մայր տաճարի նմանությամբ։ «Մշակ» թերթը գրում էր. «Մոտ ժամանակներս կավարտվի քաղաքիս (Ալեքսանդրապոլ) նորաշեն եկեղեցու շինարարությունը, որը տասն եւ չորս տարի շարունակվում է ու մինչեւ հիմա 80000 մանեթից ավելի ծախք է արված։ Նա իր մեծությամբ եւ գեղեցկությամբ համարվելու է երեւելիների կարգը»։ Սուրբ Ամենափրկիչը դիմացավ 1926-ի երկրաշարժին, 1932-ին խորհրդային իշխանությունները այն փորձել են քանդել տանկերով, իսկ հետո՝ պայթեցնել, բայց՝ ապարդյուն։ 1960-ականներին եկեղեցու զանգակատունը վերաշինվել է և եկեղեցին սկսել է ծառայել որպես համերգային դահլիճ։ 1988-ի երկրաշարժի ժամանակ Սուրբ Ամենափրկիչը ավերվեց: Ներկայումս այն ամբողջությամբ վերականգնված է նախնական տեսքով»: