Ով կարող է առաջադրվել նախագահի թեկնածու
ԻրավունքՀՀ 4-րդ նախագահ Արմեն Սարգսյանի հրաժարականից հետո Հանրապետության նախագահի լիազորությունները կկատարի Ազգային ժողովի նախագահ մինչև նորընտիր նախագահի կողմից պաշտոնի ստանձնումը։ Թե ո՞վ, ե՞րբ, և ինչպե՞ս կարող է առաջադրվել նախագահի թեկնածու՝ ԼՈՒՐԵՐ․com-ը փորձեց պարզել սահմանադրագետ Վարդան Այվազյանից։
«Հանրապետության նոր նախագահին ընտրելու է Ազգային ժողովը՝ 35 օր հետո: Նախագահի հրաժարականից հետո Սահմանադրությունն ամրագրում է՝ ոչ շուտ, քան 25, և ոչ ուշ, քան 35 օրվա ընթացքում պետք է տեղի ունենա նոր նախագահի ընտրություն: Սահմանադրության համաձայն՝ նախագահի պաշտոնում կարող է առաջադրվել այն անձը, ում 40 տարին լրացել է, վերջին 6 տարում համարվում է միայն ՀՀ քաղաքացի և վերջին 6 տարում մշտապես բնակվում է ՀՀ տարածքում: Հանրապետության նախագահի թեկնածու առաջադրելու իրավունք ունի պատգամավորների ընդհանուր թվի առնվազն մեկ քառորդը (27 պատգամավոր): Այսինքն, տեսականորեն, 4 թեկնածու կարող է լինել. ըստ էության, ընդդիմությունը կարող է իր թեկնածուին առաջադրել: Նախագահն առաջին փուլով ընտրված է համարվում, եթե ձայների 3/4-ը հավաքի»,- ասաց սահմանադրագետը:
Ստացվում է՝ առաջին փուլում ընտրության համար անհրաժեշտ են պատգամավորների 81 կողմ ձայներ․ իշխող «Քաղաքացիական պայմանագիր» խմբակցությունը խորհրդարանում ունի 71 մանդատ, սակայն անհրաժեշտ է ևս 10 ձայն՝ նոր նախագահի ընտրության համար, և առանց ընդդիմության ձայների, դա հնարավոր չի լինի։
Սակայն, ըստ Այվազյանի՝ քաղաքական դաշտի ներկայիս իրավիճակով պայմանավորված այնքան էլ հավանական չէ առաջին փուլով նախագահի ընտրությունը, հետևաբար կարող է լինել ընտրության երկրորդ փուլ․ «Այս դեպքում անհրաժեշտ է հավաքել ձայների 3/5-ը, իսկ եթե 3/5-ը չկա, երրորդ փուլում արդեն շատ ձայներ հավաքած առաջին երկու թեկնածուներն են մասնակցելու միայն. նրանցից պահանջվում է արդեն ընդհանուր ձայների թվի մեծամասնությունը, այսինքն՝ ԱԺ-ի կեսից ավելիով»,- նշեց նա:
Այսինքն տվյալ դեպքում ընտրության համար անհրաժեշտ է լինելու 65 ձայն։ Ըստ Սահմանադրության՝ եթե Հանրապետության նախագահ չի ընտրվում, ապա 10-օրյա ժամկետում անցկացվում է նախագահի նոր ընտրություն` նույն փուլերով։
Հիշեցնենք նաև՝ ՀՀ 4-րդ նախագահ Արմեն Սարգսյանը Հանրապետության նախագահ էր ընտրվել Ազգային ժողովի կողմից 2018թ. ապրիլին՝ 7 տարի ժամկետով:
Սոնա Հարությունյան